แทนที่การเปิดตัว Xbox One จะช่วยให้แบรนด์ได้เติบโตไปข้างหน้า แต่กลับกลายเป็นตัวทำลายแบรนด์ของตัวเอง และสร้างบาดแผลฉกรรจ์ที่ Microsoft กับ Xbox ต้องจดจำตลอดไป
ย้อนกลับไปเมื่องานมหกรรมเกม E3 2013 ทาง Microsoft Xbox มีการเปิดตัวเครื่องเกมคอนโซล Next-Generation ที่สานต่อเจตนารมณ์ Xbox 360 อย่างแท้จริง ซึ่งเกมคอนโซลดังกล่าวมีชื่อว่า “Xbox One”
อย่างที่เกมเมอร์หลายคนทราบกันดี Xbox 360 คือคอนโซลจาก Microsoft ที่ประสบความสำเร็จมากที่สุด และต่อกรกับยอดขาย PlayStation 3 ได้อย่างสูสี โดย Xbox 360 มีกระแสตอบรับที่ดีมากในด้านประสิทธิภาพ, ระบบออนไลน์กับโซเชียล Xbox Live และมีฟีเจอร์หลากหลายที่ช่วยให้การเล่นเกม Multiplayer สะดวกสบายมากขึ้น แล้วด้วยความสำเร็จของ Xbox 360 ก็เป็นการสร้างฐานแฟน Xbox ได้เติบโตอย่างรวดเร็ว
แน่นอนว่า Xbox One คือเครื่องที่จะช่วยผลักดันแผนกเกมของ Microsoft ให้ไปข้างหน้า แต่อย่างไรก็ตาม การเปิดตัว Xbox One กลับมีกระแสตอบรับจากแฟน ๆ และผู้เล่นไม่ดีด้วยสาเหตุหลายประการ ทำให้การเปิดตัว Xbox One คือบาดแผลสำคัญของ Microsoft ที่ทำให้แบรนด์ Xbox ถดถอยลง และต้องใช้เวลาหลายปีในการฟื้นฟูให้ Xbox กลับมาสตรองค์อีกครั้ง
เกิดอะไรขึ้นกับการเปิดตัว Xbox One ทำไมจึงเป็นหายนะของ Xbox
ในแวดวงการเกม การเผยโฉม Xbox One ใน E3 2013 ถือเป็น “การเปิดตัวเกมคอนโซลที่หายนะที่สุด” เพราะการตัดสินใจกับการให้คำตอบของทีมงาน Xbox ที่แปลกประหลาด รวมถึงคุณสมบัติของ Xbox One เองก็มีปัญหาเช่นกัน
ข้อผิดพลาดอย่างแรกของการเปิดตัว คือ Microsoft เน้นนำเสนอ Xbox One ให้เป็น “แหล่งรวมความบันเทิงในกล่องเดียว” โดยเน้นโปรโมตแอปพลิเคชันสำหรับรับชมทีวี ภาพยนตร์ ซีรีส์ มากกว่าสื่อวิดีโอเกมหรือฟีเจอร์ที่ได้ใช้ประโยชน์ระหว่างเล่นเกม ที่เป็นจุดประสงค์หลักที่ทำให้ Xbox ได้ถือกำเนิดขึ้นมา
แม้ยุคปัจจุบัน การรับชมทีวี ภาพยนตร์ และซีรีส์ผ่านสมาร์ตทีวีกับเกมคอนโซลกลายเป็นฟีเจอร์เสริมที่ควรมี เนื่องจากพฤติกรรมของผู้ชมที่เปลี่ยนไป หลังเกิดการระบาดของโรค COVID-19 ที่ทำให้ผู้คนไม่สามารถออกไปรับชมหนังในโรงภาพยนตร์ได้ตามปกติ จนต้องใช้วิธีรับชมหนังผ่านแพลตฟอร์ม Netflix, hulu ฯลฯ แทน แต่สำหรับปี 2013 ตอนนั้น ฟีเจอร์ดังกล่าวยังไม่เป็นที่ต้องการสำหรับเหล่าเกมเมอร์มากนัก ทำให้การเปิดตัว Xbox One สร้างความสับสนต่อแฟน ๆ กับผู้เล่นเป็นจำนวนมาก ว่าตกลง Xbox One คือเกมคอนโซล หรือเครื่อง Home Entertainment (ความบันเทิงสำหรับที่บ้าน) กันแน่ ?
นอกจากนี้ Microsoft ให้สัมภาษณ์กับสื่อว่า Xbox One มีการใช้นโยบายใหม่ ที่ส่งผลลัพธ์ให้ผู้ใช้ไม่สามารถแชร์แผ่นเกม Xbox One ร่วมกันได้ ซึ่งบทสัมภาษณ์ดังกล่าว สร้างความไม่พอใจให้แฟน ๆ Xbox เป็นอย่างมาก พร้อมรวมตัวกันกล่าวแสดงความคิดเห็นผ่านโลกโซเชียลว่าผู้เล่นชาว Xbox หลายคน ยังชื่นชอบการแบ่งปันแผ่นเกม กับการซื้อแผ่นเกมมือสอง
ที่สำคัญที่สุด หลังจากมีกระแสเกมเมอร์เดือดกับนโยบายใหม่ของ Xbox One ทาง Sony ก็ได้ทำโฆษณาตบหน้า Microsoft แบบจัง ๆ ด้วยการปล่อยวิดีโอ “Official PlayStation Used Game Instructional Video” เป็นการสอนวิธีแบ่งปันเกมสำหรับคอนโซล PlayStation 4 (จากนี้จะใช้ชื่อย่อว่า PS4)อย่างง่าย ๆ เพียง 1 สเต็ป คือแค่มอบแผ่นเกมให้เพื่อนก็เสร็จสิ้นแล้ว ซึ่งโฆษณาชิ้นนี้จัดว่าเป็นระดับตำนานของวงการเกม แล้วสุดท้าย Microsoft ก็ได้ยกเลิกนโยบายนี้แบบเงียบ ๆ เมื่อเกมคอนโซล Xbox One ได้ออกวางจำหน่ายวันแรกอย่างเป็นทางการ
คุณสมบัติแปลก ๆ ของ Xbox One ยังจบเพียงเท่านี้ Microsoft เผยอีกว่า Xbox One ต้องเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตในการใช้งานแอปพลิเคชันต่าง ๆ รวมถึงใช้ในการเล่นทุกเกม ก็หมายความว่าหากที่บ้านไม่มีอินเทอร์เน็ต หรือสัญญาณไม่เสถียรมากพอ ก็เท่ากับว่าผู้เล่นไม่สามารถเข้าเกมได้ หรือเล่นเกม Singleplayer ไม่สะดวกสบายเท่าที่ควร ซึ่งจุดนี้ก็เป็นจุดหนึ่งที่ทำให้แฟน ๆ หลายคนไม่รู้สึกประทับใจต่อการเปิดตัวเกมคอนโซล Xbox One
อย่างไรก็ตาม การตอบสัมภาษณ์ของทีมงาน Xbox และ Microsoft ที่แสดงให้เห็นถึงขาดความเป็นมืออาชีพ รวมถึงไม่แคร์กระแสตอบรับจากแฟน ๆ เท่าที่ควร น่าจะเป็นตัวการสำคัญที่ทำให้แบรนด์ Xbox เสียหาย
ทุกวันนี้ เกมเมอร์ยังจดจำกับประโยคของ Don Mattrick อดีตหัวหน้า Xbox เคยออกมาโต้คำวิจารณ์เกี่ยวกับการบังคับเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตของ Xbox One ว่า “เรามีผลิตภัณฑ์สำหรับผู้ที่ไม่สามารถเชื่อมต่อรูปแบบใดรูปแบบหนึ่งได้ ซึ่งผลิตภัณฑ์นั้นเรียกว่า Xbox 360” ซึ่งประโยคดังกล่าวได้สร้างความขุ่นเคืองให้แฟน ๆ Xbox มากพอสมควรในช่วงเวลานั้น
รวมถึง Microsoft ยืนหยัดว่าอุปกรณ์เสริม Kinect ต้องติดมาพร้อมในแพ็กเกจ Xbox One ด้วย ก็อาจเป็นหนึ่งในสาเหตุหลักที่ทำให้ Xbox One มีราคาขายเริ่มต้นที่ 499 เหรียญฯ ซึ่งแพงกว่า PS4 ที่ขายราคาเริ่มต้นที่ 399 เหรียญฯ
และสุดท้าย นักรีวิว Tech กับสื่อเกมหลายแห่ง เผยว่าประสิทธิภาพของ PS4 ดีกว่า Xbox One เล็กน้อย เพราะ PS4 ใช้ RAM GDDR5 ในขณะที่ Xbox One มีสเปค RAM DDR3 ซึ่งมีประสิทธิภาพต่ำกว่า
ด้วยการเปิดตัวสุดซึมของ Xbox One ทำให้เกมคอนโซลรุ่นดังกล่าว มีกระแสตอบรับจากแฟน ๆ ค่อนข้างเงียบเหงาหากเทียบกับการเปิดตัว Xbox 360
ภายในปี 1 หลังจาก Xbox One ออกวางจำหน่ายอย่างเป็นทางการ เกมคอนโซลรุ่นดังกล่าว สามารถทำยอดขายได้เกือบ 10 ล้านเครื่อง ในขณะที่ PS4 ทำยอดขายภายใน 1 ปีได้ที่ 13.5 ล้านเครื่อง แล้วล่าสุด มีสถิติว่า Xbox One ทำยอดขายได้รวมทั้งหมดประมาณ 51-58.5 ล้านเครื่อง ส่วน PS4 ทำยอดขายรวมทั้งหมดที่ 117.2 ล้านเครื่อง
ปัจจุบัน PS4 กำลังดำรงตำแหน่งอันดับ 4 เป็นเกมคอนโซลที่ขายดีที่สุดตลอดกาล ส่วน Xbox One อยู่อันดับที่ 14
นอกจากนี้ ด้วยกระแสตอบรับที่ไม่ดีในช่วงวันเปิดตัว Xbox One อาจเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้ Don Mattrick ลาออกจาก Microsoft เมื่อเดือนกรกฎาคมปี 2013 แล้วได้ Phil Spencer มาเป็นผู้สานต่อตำแหน่งหัวหน้า Xbox จนถึงทุกวันนี้ โดยต่อมาในปี 2021 Mattrick ก็ออกมายอมรับว่าในวันเปิดตัว Xbox One ได้มุ่งเน้นโปรโมตฟีเจอร์ทีวีมากเกินไปจริง ๆ และทีมงานของเขาควรทำงานได้ดีกว่าในด้านการสื่อสาร เพื่อสร้างความมั่นใจให้แฟน ๆ ว่าทีมงานได้มุ่งมั่นที่จะเป็นเลิศในด้านเกม ไม่ใช่ด้านทีวีเหมือนที่กล่าวไว้ในงาน E3 2013
การเปิดตัวสุดซึมของ Xbox One จัดว่าเป็นบทเรียนและบาดแผลสำคัญของ Microsoft ไปอีกนาน เราเชื่อว่าทุกวันนี้ Microsoft อาจกำลังมองนึกย้อนเหตุการณ์เปิดตัว Xbox One อยู่ตลอดเวลาว่าหากทีมงานไม่ทำพลาดในช่วงเวลานั้น บางทีกระแสตอบรับของ Xbox One อาจแตกต่างไปในทางที่ดีขึ้นก็ได้
