เมื่อช่วงเช้าตรู่ของวันที่ 11 พฤษภาคม ทาง EA ได้ประกาศยุติสัญญากับ FIFA แล้วทำการรีแบรนด์ชื่อเกมของตัวเองใหม่เป็น “EA Sports FC” อย่างเป็นทางการ
เหตุการณ์ดังกล่าวได้สร้างความตะลึงให้แก่วงการเกมกีฬาไปทั่วโลก เพราะถือว่าเป็นการปิดตำนานเกม FIFA ของ EA Sports ที่ดำเนินมานานเกือบ 30 ปี แล้วเหตุผลอะไร ทำไมเกมฟุตบอลของ EA จึงหยุดใช้ชื่อ FIFA บทความนี้จะเป็นการสรุปให้หลายคนทราบกัน
FIFA เกมฟุตบอลที่อยู่คู่ EA มานานเกือบ 30 ปี
Electronic Arts หรือ EA เป็นบริษัทเกมสัญชาติสหรัฐฯ ที่ก่อตั้งเมื่อปี 1982 โดยอดีตพนักงาน Apple Trip Hawkins ซึ่งตอนแรก EA เป็นบริษัทเกมกำลังโต ที่คอยเป็นตัวแทนจำหน่ายเกมหลายไตเติล รวมถึงสร้างซอฟต์แวร์สำหรับสร้างเกม แต่ปัจจุบัน EA คือหนึ่งในบริษัทเกมที่ยักษ์ใหญ่ที่สุดในสหรัฐฯ โดยมีทีมพัฒนาเกมของตัวเอง, เกม IP ของตัวเอง และเกมเอนจินของตัวเองอย่าง Frostbite Engine
หนึ่งในแฟรนไชส์เกมของ EA ที่ประสบความสำเร็จที่สุดตลอดกาล ก็คือ FIFA ซีรีส์เกมฟุตบอล ที่รวบรวมนักกีฬาฟุตบอล รายการแข่งขันลีก และสโมสรฟุตบอลในโลกจริงมาปรากฏตัวในเกม
เกมภาคแรกใช้ชื่อว่า “FIFA International Soccer” แล้วออกวางจำหน่ายในปี 1993 บนเกมคอนโซล SEGA Genesis โดยเกมนี้มีกระแสตอบรับดีเยี่ยมทั้งด้านความสมจริง เกมเพลย์สนุกสนาน และการออกแบบบรรยากาศในสนามบอลที่ล้ำหน้ากว่าเกมอื่น
เนื่องจาก FIFA ภาคแรกประสบความสำเร็จอย่างท่วมท้น ทำให้มีการสร้างเกมภาคต่อหลายภาค จนปัจจุบัน เกมดังกล่าวใช้ชื่อสั้น ๆ ว่า FIFA ตามด้วยเลขปี โดยซีรีส์มียอดขายรวมทุกภาคทั้งหมดที่ 325 ล้านชุด และได้รับการจดทะเบียน Guinness World Records ในฐานะแฟรนไชส์เกมแนวกีฬาที่ขายดีที่สุดในโลก
ปกเกม FIFA International Soccer
อย่างไรก็ตาม แม้ FIFA เป็นเกมโด่งดัง แต่ซีรีส์ดังกล่าว มีแนวทางธุรกิจที่ก่อให้เกิดกระแสถกเถียงในวงการเกมหลายครั้ง ตั้งแต่มีระบบเปิดการ์ดหานักฟุตบอล หรือ Lootbox ในโหมด FIFA Ultimate Team, มีการผลักดัน Microtransaction จนเป็นเหตุทำให้รัฐบาลอังกฤษ ต้องตรวจสอบเนื้อหาในเกมอย่างเข้มงวด ส่งผลทำให้ FIFA กับ EA โดนวิพากษ์วิจารณ์จากผู้เล่นหลายครั้ง
ถึงอย่างนั้น เกมตระกูล FIFA ก็ยังคงมียอดผู้เล่นโดยรวมที่น่าประทับใจ สร้างฐานแฟนทั่วโลกเป็นจำนวนมาก และบริษัท EA กับ FIFA เอง ก็มีความสัมพันธ์ที่ดีต่อกันมาตลอดเกือบ 30 ปี
จุดเริ่มต้นความขัดแย้งลิขสิทธิ์ FIFA
จนกระทั่งปี 2021 บริษัท EA ได้ประกาศผ่านเว็บไซต์ของตัวเอง เผยว่ามีความคิดอยากจะเปลี่ยนแปลงชื่อแฟรนไชส์เกม FIFA ในอนาคต และทบทวนอาจจะไม่ใช่ชื่อแบรนด์ FIFA อีกต่อไป ซึ่งเป็นสัญญาณที่บ่งบอกว่าความสัมพันธ์ระหว่างสองฝ่าย เริ่มเปลี่ยนแปลงจากหน้ามือเป็นหลังมือ
แล้วในวันต่อมา สื่อเกม VGC รายงานว่า EA เริ่มจดทะเบียนการค้าใหม่ในชื่อว่า “EA Sports FC” ผ่านสำนักงานทรัพย์สินทางปัญญาของสหราชอาณาจักร และสำนักงานทรัพย์สินทางปัญญาของสหภาพยุโรป ซึ่งเป็นสัญญาณที่ค่อนข้างชัดเจนว่า EA อยากเปลี่ยนชื่อเกมฟุตบอล โดยไม่ใช่ชื่อ FIFA อย่างจริงจัง รวมถึงมีการต่อสัญญากับ FIFPRO เพื่อนำสโมสรหลายทีม และนักฟุตบอลหลายคนให้ปรากฏตัวในเกมฟุตบอล EA ภาคต่อไปในอนาคต
แม้ตอนนั้น ทั้ง EA กับ FIFA ยังไม่มีการประกาศแถลงการณ์เกี่ยวกับลิขสิทธิ์เกม แต่สื่อข่าว New York Times รายงานว่าสาเหตุที่ EA Sports มีความคิดอยากเปลี่ยนชื่อเกม โดยไม่ใช่ชื่อ FIFA อาจเป็นเพราะ FIFA ต้องการเก็บเงินค่าลิขสิทธิ์เพิ่มขึ้นจากเดิมเป็น 2 เท่า หากมีการเซ็นต่อสัญญาลิขสิทธิ์ในรอบถัดไป
นอกจากนี้ EA ยังต้องการสร้างเกมกีฬาที่มีเส้นทางการทำรายได้แบบใหม่ เช่น การวางจำหน่ายสินค้าดิจิทัลด้วย NFT, ระบบการแข่งขันทัวร์นาเมนต์ และการเก็บ Footage Highlight ของการแข่งขันฟุตบอลจริง ซึ่งระบบดังกล่าวไม่สามารถเกิดขึ้นได้ หากตัวเกมยังติดลิขสิทธิ์ FIFA ต่อไป
จนในที่สุด ทางผู้บริหาร EA คนปัจจุบัน Andrew Wilson ได้ออกมาพูดระหว่างการประชุมหารือเกี่ยวกับลิขสิทธิ์ FIFA โดยกล่าวว่า FIFA เป็นเพียงแค่ “ตัวอักษร 4 ตัวบนปกเกม” ที่หากขาด FIFA ไป ก็ไม่ได้ส่งผลเสียต่อเกมตระกูลนี้เท่าไหร่ และ FIFA เอง คือตัวฉุดรั้งที่ทำให้เกมฟุตบอลของ EA ไม่สามารถพัฒนาให้ดีขึ้นต่อไปได้
Wilson กล่าวระหว่างการประชุมว่า กลุ่มแฟน ๆ เรียกร้องอยากให้ EA นำเสนอวัฒนธรรมฟุตบอลทั่วโลก ได้เห็นแบรนด์ผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ที่หลากหลายมากขึ้น อยากเห็นโหมดเกมใหม่ ๆ อยากเห็นคอนเทนต์ที่แปลกน่าสนใจ แต่ทุกอย่างที่ระบุมาทั้งหมดนั้นไม่สามารถทำได้ เพราะตัวเกมติดสัญญากับ FIFA รวมถึง FIFA มีอำนาจมากพอที่จะสามารถกำหนดแนวทางของเกมได้หลายส่วน ส่งผลทำให้ทุกการตัดสินใจต้องผ่านการอนุมัติโดย FIFA ก่อนเกือบทุกครั้ง
แม้ EA กับ FIFA มีการประชุมหารือเกี่ยวกับเรื่องลิขสิทธิ์หลายครั้ง แต่ Jeff Grubb นักข่าวเกมชื่อดังจาก VentureBeat เผยว่าการเจรจาระหว่างสองฝ่ายมักลงเอยอย่างไม่ลงตัว เพราะ EA ยืนหยัดว่าทีมงานจะไม่ยอมจ่ายเงินค่าลิขสิทธิ์สุดแพงให้แก่ FIFA และเชื่อว่าผู้เล่นจะเล่นเกมฟุตบอลของพวกเขาต่อไป เพราะ “ชื่อเสียงจากเกม” จริง ๆ ไม่ใช่เพราะ “มีชื่อ FIFA นำหน้า”
ทาง FIFA เอง ก็เหมือนไม่ง้อ EA สักเท่าไหร่นัก เพราะ Grubb คาดการณ์ว่า FIFA มีแผนทำเกมฟุตบอลในชื่อ FIFA ของตัวเอง และกำลังมองหาสตูดิโอเกมบุคคลที่สาม เพื่อสร้างเกมตระกูล FIFA ต่อไปโดยไม่ต้องพึ่งา EA เหมือนทุกภาคที่ผ่านมา
EA ยุติสัญญา FIFA อย่างเป็นทางการ เตรียมใช้ชื่อ EA Sports FC ในปีหน้า
และแล้ว เรื่องราวความขัดแย้งระหว่าง EA กับ FIFA ที่ลือแล้วลือเล่าก็ได้เป็นจริง ล่าสุด EA ประกาศยุติสัญญากับ FIFA อย่างเป็นทางการ และเกมฟุตบอลภาคต่อไปจะใช้ชื่อว่า “EA Sports FC” โดยไม่ใช้ชื่อ FIFA นำหน้าตามที่มีการจดทะเบียนไว้ ส่วนลิขสิทธิ์สโมสร, นักฟุตบอล และการแข่งขันลีกต่าง ๆ ก็ยังใช้เป็นเนื้อหาในเกมได้เหมือนเดิม
ส่วนทาง FIFA ก็ประกาศแยกทางจาก EA อย่างเป็นทางการ พร้อมจะสร้างเกม FIFA ภาคใหม่ โดยให้ทีมพัฒนาเกมบุคคลที่สามเป็นผู้สานต่อ ตามที่ Grubb เคยคาดการณ์ไว้ พร้อมลั่นว่า FIFA จะยังคงเป็นเกมฟุตบอล “ของจริง” และดีที่สุดตลอดไป
การยุติสัญญาระหว่างสองฝ่าย ถือเป็นการปิดฉากเกมตระกูล FIFA โดย EA Sports ที่ดำเนินการสร้างมานานเกือบ 30 ปี ซึ่งเกมเมอร์หลายคนก็มีการคาดเดาต่าง ๆ นานาว่าการรีแบรนด์ อาจนำพาเกมฟุตบอลของ EA ไปในทิศทางที่ดีขึ้น หรืออาจแย่ลงก็ได้
