กาลเวลาเปลี่ยน โลกก็เปลี่ยนตาม เมื่อเทคโนโลยีและรูปแบบการทำธุรกิจเปลี่ยนไป สิ่งหนึ่งเข้ามาใหม่ สิ่งหนึ่งต้องหายไปและหนึ่งในนั้นคือ “คู่มือเกม”
รูปประกอบจาก Reddit
ผมยังจำได้ดีในสมัยเด็กย้อนไปเมื่อสักสิบปีก่อนที่จะต้องเก็บเงินค่าขนมที่ได้วันละ 100 – 150 บาทเพื่อนำไปซื้อเกมในช่วงเช้าวันเสาร์ที่ห้างเซ็นทรัลปิ่นเกล้า หากใครยังจำได้ดีกับร้าน Zest สาขาเซ็นทรัลปิ่นเกล้าที่ขึ้นบันไดเลื่อนมาก็จะเจอเจ๊ใส่แว่นนั่งเฝ้าร้านแบบเหงาๆ เมื่อผมได้เกมที่ต้องการแล้วก็จะนั่งรถเมล์กลับบ้านพร้อมแม่โดยในระหว่างทางนั้นกิจกรรมขณะเดินทางของผมคือการแกะกล่องเพื่ออ่านคู่มือหรือ Game Manual เพื่อเตรียมความพร้อมก่อนเล่นจริงเมื่อถึงบ้าน
สมัยก่อนคู่มือเกมละเอียดพอสมควรครับ บ้างก็มาเป็นพิมพ์ 4 สีกระดาษมันเงา บ้างก็มาเป็นกระดาษปอนด์พิมพ์ขาวดำที่บอกตั้งแต่เนื้อหาเบื้องต้นของตัวเกม แนะนำตัวละคร ปุ่มกด การใช้งานฟังค์ชั่นต่างๆเรียกได้ว่าอ่านเล่มเดียวก็พร้อมจะตะลุยโลกของเกมนั้นๆได้เลยทีเดียว เรียกว่าเป็นเสน่ห์อย่างหนึ่งของการเสพสื่อเกมในสมัยก่อนเลยทีเดียว
นอกเหนือจากคู่มือเกมที่คอยแนะนำรายละเอียดต่างๆเบื้องต้นของเกมแล้ว ยังมีหนังสือแนะนำเทคนิคการเล่นเกมหรือที่เราเรียกกันว่า Guide กันด้วยนะครับ ถึงแม้ว่าในปัจจุบันจะยังมีออกมาบ้างจากทีมงานนักเขียน Future Gamer แต่ก็น้อยลงมากเมื่อเทียบกับสมัยก่อนที่เรียกได้ว่ามีแทบทุกเกมก็ว่าได้ โดยเฉพาะเกมสุดฮิตที่เล่นกันทั่วบ้านทั่วเมืองอย่าง Winning Eleven ผมเป็นคนหนึ่งที่อุดหนุนเจ้าหนังสือคู่มือเกมฟุตบอลนี้มากมายก่ายกองครับ ซื้อมาแต่ละครั้งก็คาดหวังว่าจะได้เนื้อหาอะไรใหม่ๆนอกเหนือไปจากการกดท่วงท่าลีลาต่างๆและรายชื่อนักเตะที่เอามาหากินได้ทุกครั้งเพราะกินหน้ากระดาษไปกว่าครึ่งเล่ม หรืออย่างหนังสือเทคนิคเกม Need For Speed ที่ไม่ว่าใครจะเขียนก็ตามมักจะหนีไม่พ้นการแนะนำการเข้าโค้งในรูปแบบต่างๆรวมไปถึงไลน์การวิ่งที่แอบเชื่อส่วนตัวว่ามันจะต้องมีลอกกันบ้างล่ะครับ
คู่มือเกมที่วางขายในต่างประเทศ
ส่วนหนึ่งของการหายไปของสิ่งเหล่านี้น่าจะเป็นเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงไปครับ อินเทอร์เน็ตความเร็วสูง(ในระดับใช้งานทั่วไป)เริ่มแพร่หลายมากยิ่งขึ้น การที่ผู้เล่นจะเสาะหาและแบ่งปันความรู้จากอีกฟากมุมโลกก็เป็นเรื่องที่สะดวกรวดเร็วมากยิ่งขึ้นทำให้ความสำคัญในแง่การใช้งานของคู่มือเกมและหนังสือไกด์เกมถูกลดทอนลง ทำให้ทางผู้จัดจำหน่ายเกมและผู้ผลิตสื่อเกมต้องปรับตัวตามความต้องการของตลาดและปรับลดหรือตัดส่วนนี้ทิ้งซึ่งในปัจจุบันเราก็จะยังเห็นว่าผู้จัดจำหน่ายเกมในประเทศไทยอย่าง New Era ก็ยังคงไว้ซึ่งคู่มือเกมที่บอกความต้องการขั้นต่ำ , ขั้นตอนการลงเกม , ปุ่มบังคับและหน้าติดต่อปัญหาทางเทคนิคซึ่งก็จัดได้ว่าไม่แย่นักครับ
นอกเหนือจากเรื่องของความจำเป็นที่ลดลงแล้วนั้น การเติบโตของการจัดจำหน่ายในรูปแบบ Digital Download ก็เป็นอีกหนึ่งสาเหตุให้คู่มือเกมต้องลดน้อยถอยลงเพราะทางผู้จัดจำหน่ายก็จำเป็นที่จะต้องลดค่าใช้จ่ายให้ได้มากที่สุดเพื่อให้บริษัทสามารถอยู่รอดได้ภายใต้การแข่งขันกับช่องทางการจัดจำหน่ายแบบ Digital ที่มีค่าใช้จ่ายในการผลิตที่แตกต่างออกไป (ซึ่งในรูปแบบออนไลน์ก็มีค่า Maintenance เข้ามาทดแทน) ซึ่งผมว่าเป็นเรื่องที่เข้าใจได้ครับ เปรียบได้กับยุคสมัยที่หลอดไฟเริ่มถูกนำมาใช้อย่างแพร่หลาย การผลิตตะเกียงเจ้าพายุหรือเทียนไขก็ต้องลดลง บ้างก็ล้มหายตายจาก บ้างก็ปรับตัวให้เข้ากับยุคสมัยได้นั่นล่ะครับ
อย่างไรก็ตามมันก็เป็นความจริงอันน่าเศร้าที่เราหลายคนต้องยอมรับว่าความจำเป็นของคู่มือเกมหรือแม้กระทั่งกล่องเกมได้ถูกลดทอนลงไปจากอดีตมากตามกาลเวลาที่ผ่านพ้นไปซึ่งน่าเศร้ายิ่งกว่าที่เกมเมอร์ผู้ซึ่งเติบโตมากับมันหลายท่านก็ไม่แม้แต่จะรู้สึกตัวเลยเสียด้วย ผมเองก็ไม่ได้เรียกร้องให้ทางค่ายเกมหรือผู้จัดจำหน่ายต้องออกมาผลิตคู่มือเกมหนาเตอะกระดาษคุณภาพพิมพ์งาน 4 สีหรอกครับ ผมแค่อยากให้เกมเมอร์ที่เกิดทันหันย้อนนึกถึงช่วงเวลาในอดีตก่อนที่มันจะหายไปจากโลกใบนี้และความทรงจำของเราเท่านั้นเอง
