ช่วงเทศกาลปีใหม่แบบนี้ ไม่ว่าเกมไหน ๆ ที่อิงกับการอัพเดตและเล่นออนไลน์ ต่างก็ออกโปรโมชั่นยั่วยวนใจชวนให้เสียเงินมากมาย อย่างเช่นเกมราคาถูก ชุดตัวละแบบใหม่ที่มาตามเทศกาล และที่ขาดไม่ได้คือเกมกาชาทั้งหลายที่ผู้พัฒนามักจะออกโปรโมชั่นอย่างเช่นตู้ใหม่ใส่ตัว Limited มาให้ไขหากันในช่วงนั้น ผู้เล่นบางคนก็สงบเสงี่ยมเจียมตัว ไม่เติมไม่หือไม่อือ เปิดได้ค่อยขิง แต่กับบางคนที่เขามีกำลังซื้อมากพอไม่ว่าทุ่มไปเท่าไหร่ก็มีให้เห็น ซึ่งผู้เล่นเหล่านี้คือเหล่าวาฬหรือ Whale ที่เราจะมาพูดถึงกันในวันนี้นั่นเอง
ก่อนเราต้องอธิบายกันก่อนว่า คำว่า Whale หรือปลาวาฬนี้อยู่ ๆ มาถูกใช้ในวงการเกมกาชาหรือเกมแนวเติมเงินอื่น ๆ ได้อย่างไร อันที่จริงแล้วคำว่า Whale เป็นศัพท์ที่ใช้วงการพนันมาก่อน เอาไว้ใช้เรียกคนที่มีเงินมาก และใช้จ่ายแบบมือเติบ ทุ่มเทเม็ดเงินลงไปอย่างมากมายใน Pot นั่น ๆ โดยหวังผลเพียงอย่างเดียวคือชัยชนะ พวกเขาไม่สนใจว่าจะต้องเสียเงินเท่าไหร่ ในขณะที่ผู้เล่นอื่น ๆ ต้องคิดทุกครั้งเวลาที่ทุ่มเงินลงไปในแต่ละ Pot ต่อให้เป็น Pot ที่มูลค่าสูงมากพวกเขาก็ไม่แคร์ เพราะถ้ามันแลกมาด้วยชัยชนะของเขามันก็คุ้มที่จะลงทุนอยู่ดี ทำให้ผู้เล่นประเภทนี้ไม่เป็นที่พึงประสงค์นักเพราะทำให้หลักการและทฤษฏีต่าง ๆ ที่ผู้เล่นบางคนวางไว้พังลงไปได้อย่างง่ายดาย
มองกลับไปในวงการเกมกันดีกว่า สำหรับในเกมกาชานอกจาก Whale แล้ว เรายังมีผู้เล่นอีกสองสามประเภทที่ควรรู้จักเอาไว้ โดยแบ่งได้ดังนี้
- Non-Monetizers – พวกที่ไม่จ่ายเงินสักแดงเดียวให้กับเกมนั้นเลย หรือที่เรามักจะเรียกกันว่า”สายฟรี”คิดเป็นจำนวนผู้เล่นทั้งหมดประมาณ 98% ของเกมส่วนใหญ่
- Minnows – ขยับขึ้นมาจากสายฟรีนิดหน่อย มีโอกาสจ่ายให้เกมบ้างแต่น้อย คิดเป็น % ประมาณไม่ถึง 5% ของค่าใช้จ่ายรายเดือน คิดเป็นจำนวนผู้เล่นประมาณ 1%
- Dolphins – พวกปลาโลมา พวกนี้เป็นผู้เล่นที่เห็นค่าของเงินและมีรายรับที่จำกัด โดยจะเติมเงินอย่างจำกัดและไม่ใช้เงินตามงบที่วางเอาไว้ โดยมากจะกันงบไว้ประมาณ 15 – 20% ของค่าใช้จ่าย และมีจำนวนเล็กน้อยเพียงแค่ 0.86% โดยประมาณในแต่ละเกม
- Whales – ความหมายตามที่ได้กล่าวไป ผู้เล่นเหล่านี้ไม่สนใจว่าตัวเองจะต้องจ่ายไปเท่าไหร่เพื่อให้ได้สิ่งที่ต้องการ คิดเป็นจำนวนน้อยนิดเพียง 0.20% เท่านั้น
เมื่อมองในสัดส่วนเหล่านี้ จะเห็นว่าคนที่เป็น Whales จริง ๆ นั้นมีจำนวนน้อยสุด ๆ แต่ถ้ามีคนยอมจ่ายในเกมของตนเองก็ถือเป็นแหล่งเงินแหล่งทองให้กับเกมนั้นได้อย่างมาก จึงไม่น่าแปลกใจถ้าหากผู้พัฒนาเกมจะพยายามออกโปรล่อเหล่า Whales หรือผู้เล่นกลุ่มอื่นให้ออกมาเติมเงินให้กับเกมของตนเอง หรือออกตัวละครเก่ง ๆ มาล่อตาล่อใจ ซึ่งถ้าเอาที่เห็นกันจนชินตา ส่วนใหญ่เกมมือถือจากญี่ปุ่นนั้นก็มักจะมีการออกตู้หมุนหาตัวละครใหม่ที่เป็นที่ชื่นชอบของแฟน ๆ มาดูดเงินกันอยู่เรื่อย ๆ อย่างที่เห็นกันได้ชัดก็คือ FATE Grand Order หรือ Granblue Fantasy ที่ได้รับความนิยมอย่างมาก และที่สำคัญคือสองเกมนี้มี Whales ที่ยอมพร้อมจ่ายเพื่อได้ตัวละครที่ตัวเองต้องการอยู่มากมาย บางคนก็เปย์กันหนักมากจนราคาที่เปย์ไปนั้นสามารถซื้อรถมือสองมาขับกันได้เลยทีเดียว
แต่นั่นก็ไม่ได้หมายความว่าผู้เล่นแบบ Whales นั้นจะจ่ายไปเปล่า ๆ เพราถ้าไม่ได้ขึ้นมาก็มีอาการหัวร้อนได้เหมือนกัน และเรทการออกของตัวละครระดับ SSR หรือระดับห้าดาวในหลาย ๆ เกมนั้นก็เข้าขั้นทรมานเกินใจทน(บางเกมอยู่ที่ 1% หรือน้อยกว่านั้นสำหรับกาชาตู้ลิมิต) ซึ่งมันก็มีเคสตัวอย่างเกิดขึ้นมาแล้วในญี่ปุ่นจนมีเกมที่ต้องออกมาตรการเฉพาะออกมาแก้ไข โดยในตอนนั้นเกม Granblue Fantasy ได้ออกตู้ใหม่เป็น Pick up ตัวละคร Limited ซึ่งมี Whales คนหนึ่งได้ทุ่มเงินไปกับตู้นี้กว่า 7ล้านเยน
ใช่ครับ อ่านไม่ผิดแน่นอน 7 ล้านเยน ตีเป็นเงินไทยกลม ๆ ก็ร่วมสองล้านกว่าบาท แต่ล้านเยนที่จ่ายไปนั้นไม่ออกตัวลิมิตเลยแม้แต่ตัวเดียว มันก็เลยกลายเป็นเรื่องขึ้นและผู้เล่นหลายคนก็โวยวาย ว่า อ้าว ไหนว่าเรทตู้กาชาลิมิตมันเพิ่มเรทไง ทำไมหมุนไปตั้งเยอะทำไมไม่ออก ทั้งที่ตามสถิติจริง ๆ มันต้องออกไม่ใช่หรือ? แถมไม่ใช่แค่รายเดียวเท่านั้น มีผู้เล่นระดับ Whales อีกหลายคนที่ประสบปัญหาเดียวกันคือไขไม่ออก หาไม่เจอ จนสุดท้าย Cygames เจ้าของเกมต้องออกมาขอโทษแฟนเกมทุกคนในเรื่องของเรทการออกที่ไม่ตรงความจริง ด้วยการชดเชยเพชรที่เหล่าผู้เล่นที่เติมไป และเพื่อเป็นการชดเชยให้กับผู้เล่นที่ดวงไม่มีแต่บากบั่นขยันหมุน พวกเขาจึงได้เพิ่มระบบ Cerulean Spark ขึ้นมา โดยเป็นระบบที่ผู้เล่นจะได้รับไอเท็มพิเศษในระยะเวลาจำกัด ที่ถ้าหากได้ครบ 300 ชิ้นก็จะแลกตัวละคร SSR ได้ทันทีเลยหนึ่งตัวเป็นการคืนกำไร(แต่ต้องใช้ก่อนทีจะหมกเวลาเพราะไม่อย่างนั้นมันจะแปรสภาพเป็นไอเท็มอื่นไว้แลกของต่อไป) แถมในตอนนี้เกม Granblue เองก็มีโปรโมชั่นแจกแถมมากมายเพื่อดึงคนเล่นเข้าไปเล่นอยู่อย่างสม่ำเสมอ อย่างเช่นการหมุนฟรีที่ถ้าใครดวงเข้ม ๆ ก็จะสามารถได้หมุนตู้ฟรีวันละถึง 100 ครั้งได้เลย(แต่ได้ตัว SSR หรือเปล่าก็อีกเรื่องหนึ่ง ซึ่งก็ได้เพิ่มระบบ Gacha Frenzy ขึ้นมาอีกเพื่อให้หมุนจนกว่าจะได้อีกด้วยในภายหลัง)
จะเห็นได้ว่าอิทธิพลของผู้เล่นระกับ Whales นั้นมีผลมากกับเกมนั้น ๆ แม้โดยมากแล้วมักจะเกิดกับเกมแนวกาชาหรือเกมที่ต้องสุ่มออกของที่อยากได้กันมากกว่า เช่นเกมที่มี Loot Box อย่างเช่น Overwatch, FIFA และอื่น ๆ อีกมากมายที่เน้นไปที่การสุ่ม และผู้เล่นเหล่านี้จะไม่สนใจว่าตัวเองจะต้องจ่ายไปมากแค่ไหนเพื่อให้ได้สิ่งที่ต้องการ ซึ่งกับเกมแนวกาชาอาจจะเป็นอีกเรื่อง แต่ในเกมที่การหมุน Loot Box เพื่อหาของที่ทำให้ตัวเองเก่งขึ้นนั้นมันคืออีกเรื่องเลย และมันจะกลายสภาพเป็นเกมแบบ Pay 2 Win ในเวลาอันรวดเร็วอย่างที่หลายคนเกลียด ซึ่งเรื่องนี้นายยีนของเราก็เคยพูดถึงไปแล้วในบทความ “Microtransaction ระบบที่คนบ่นไม่เติม คนเติมไม่บ่น” แต่เกมกาชาหรือเกมมือถือทั้งหลายคือเกมที่ออกแบบมาเพื่อให้คนเติมหรือ Grinding กันหูตาแหกกันอยู่แล้ว จึงไม่แปลกที่ทางผู้พัฒนาจะใส่ตัวเลือกเพิ่มเติมให้กับคนเล่นเพื่อความสะดวกสบาย และเพื่อความอยู่รอดของเกมนั้น ๆ ไปด้วย และผู้เล่นระดับ Whales นั้นถ้าเขาถูกใจไปแล้ว เขาก็จะยอมจ่ายไม่อั้นอย่างแน่นอน จึงไม่น่าแปลกใจที่ผู้เล่นกลุ่มนี้จะได้รับการปฎิบัติที่กว่าเป็นพิเศษ
ส่วนผู้เล่นสายกลางอย่างเรา ๆ ท่าน ๆ นั้นก็อย่าลืมใช้เงินอย่างรู้ค่ากัน เพราะเงินทองก็ไม่ใช่ว่าจะหากันได้ง่าย ๆ แม้เราจะต้องทนความเค็มเกลือกันไปในช่วงที่ไขตัวที่อยากได้กันไม่ออก แต่ก็อย่าทำอะไรที่เกินตัวกันมาก ๆ อย่างเช่นเติมเกมหรือซื้อเกมกันจนหมดตัวไม่มีเงินใช้กัน อย่าเป็นหนี้กันเพราะเกมกาชาเลยนะครับ
แหล่งข้อมูลอ้างอิง: Definition of Whales, How to identify Whales in your game, MMOCulture.com