ในจักรวาลอันกว้างใหญ่ของเกมแนวซิมูเลชั่น หรือเกมที่เน้นการ “จำลอง” มิติต่างๆ ของโลกแห่งความจริงมาเป็นเกม เราอาจวางเกมแนวนี้ทั้งหมดบนไม้บรรทัด โดยมี “เรียบง่าย” อยู่สุดปลายข้างหนึ่ง และ “ซับซ้อน” อยู่สุดปลายอีกข้าง บางเกมภูมิใจกับการออกแบบระบบซับซ้อนที่จำลองตัวแปรนับร้อยนับพันในโลกจริงลงมาในเกม เพื่อสร้างบรรยากาศเสมือนว่าเราเป็นเกษตรกร คนขับรถบรรทุก กัปตันเครื่องบินเจ็ต นักธุรกิจพันล้าน ผู้บังคับบัญชากำลังพลในสมรภูมิรบ ฯลฯ จุดขายของเกมซับซ้อนเหล่านี้อยู่ที่ความ “สมจริง” ของระบบต่างๆ ในเกม แต่ขณะเดียวกันก็ต้องออกแบบ user interface ให้ใช้สะดวกและเข้าใจง่าย ค่อยๆ นำเสนอข้อมูลอย่างเป็นระบบ ไม่ใช่ว่าท่วมทะลักล้นจนคนเล่นรู้สึกไม่สนุก
สุดปลายอีกข้างหนึ่งของไม้บรรทัด คือเกมซิมูเลชั่นที่ตัดทอนตัวแปรซับซ้อนต่างๆ ลงเกือบหมด สกัดเพียง “แก่นสาร” ของระบบในโลกจริงออกมาเป็นเกม แน่นอนว่าเกมที่เน้น “เรียบง่าย” ไม่ขายแบบจำของที่สลับซับซ้อน แต่จุดขายอยู่ที่การรักษาและสื่อสาร “แก่นสาร” ของระบบที่อยากจำลอง ออกมาด้วยระบบเกมที่ “คลีน” และเรียบง่ายที่สุดเท่าที่ทำได้
เกมซิมูเลชั่นส่วนใหญ่จะไม่ได้อยู่สุดปลายข้างใดข้างหนึ่ง บางเกมอยู่ค่อนไปทาง “เรียบง่าย” ขณะที่หลายเกมก็ค่อนไปทาง “ซับซ้อน” แต่ในบรรดาเกมฝั่ง “เรียบง่าย” ผู้เขียนไม่เคยเห็นเกมไหนอยู่สุดปลายไม้บรรทัดได้อย่างสง่างาม สวยงาม และสนุกติดหนึบเท่ากับ Mini Motorway จาก Dinosaur Polo Club สตูดิโออินดี้จากนิวซีแลนด์
Mini Motorways นับเป็นภาคต่อของ Mini Metro เกมแรกของทีมนักออกแบบแดนกีวี รอบนี้แทนที่จะให้เราสร้างและบริหารเส้นทางรถไฟใต้ดิน เปลี่ยนมาเป็นการสร้างถนนหนทาง สะพาน และทางด่วน เชื่อมระหว่างบ้านเรือนของผู้คน ไปยังสถานที่ทำงานของพวกเขาในเมือง กราฟิกเรียบหรูสวยงามสไตล์ “มินิมอล” และระบบเกมที่เล่นง่ายเหมือนปอกกล้วย ทำให้ประสบการณ์การเล่นเกมนี้จะว่าชิลก็ได้ แต่ใครที่ชอบความท้าทายก็จะได้หัวร้อนกับการพยายามทำลายสถิติแต้มสูงสุดทั้งของตัวเองและผู้เล่นคนอื่นๆ ทั่วโลก ซึ่ง “แต้ม” ในเกมนี้ก็ไม่มีอะไรมากกว่าจำนวนผู้โดยสารที่เรารับส่งระหว่างบ้านกับที่ทำงาน
Mini Motorways เล่นง่ายจนไม่ต้องเปิดดูกฎกติกาใดๆ เริ่มจากการเลือกฉากเมืองที่อยากเล่น อาทิ ลอสแองเจลิส โตเกียว มอสโคว์ ปักกิ่ง ฯลฯ โดยจะปลดล็อกเมืองต่อๆ ไปได้ก็ต่อเมื่อพาผู้โดยสารครบ 300 คนในเมืองก่อนหน้านั้น เมืองเหล่านี้มักจะมีแม่น้ำในฉาก บางเมืองมีเนินเขาและทะเลทราย ตรงตามตำแหน่งที่ตั้งในโลกจริง แต่เมืองทั้งหมดในเกมก็เป็นเพียงรูปทรงนามธรรม มีเพียงการเปลี่ยนเฉดสีและภาษาบนแผนที่เท่านั้นที่ใบ้ว่ากำลังเล่นเมืองไหนอยู่ แต่เฉดสีเหล่านี้ก็งดงามและรื่นรมย์มากทีเดียว
ทุกแผนที่เริ่มต้นอย่างเรียบง่ายด้วยรูปทรงสี่เหลี่ยมขนาดเล็ก แทนบ้านเรือนคน กับสีเหลี่ยมสีเดียวกันขนาดใหญ่กว่า แทนที่ทำงานของชาวเมือง เราเพียงแต่ลากเม้าส์ “วาด” ถนนเชื่อมบ้านกับที่ทำงานเข้าด้วยกัน ถ้าเปลี่ยนใจก็คลิกขวาเพื่อลบถนน ทันใดที่เชื่อมได้ รถก็จะแล่นออกจากบ้านโดยอัตโนมัติ มุ่งหน้าไปยังสำนักงานสีเดียวกัน ทุกรอบที่ไปกลับระหว่างบ้านและที่ทำงานจะให้แต้มหนึ่งแต้ม และ “หมุด” หรือมาร์กเกอร์ที่โผล่บนสำนักงานก็จะหายไป เวลาในเกมจะเดินในเวลาจริง แต่สามารถกดปุ่มพอส (pause) หรือปุ่มเร่งเวลาตามจังหวะที่ต้องการ
การจราจรที่เพิ่มขึ้นจะค่อยๆ ทำให้เมืองขยายตัว บ้านเรือนใหม่ๆ และสำนักงานใหม่ๆ ทั้งสีเดิมและสีใหม่จะผุดขึ้นบนแผนที่อย่างต่อเนื่อง บ้านสีเดียวกันมักจะโผล่ขึ้นติดกันจนกลายเป็น “หมู่บ้าน” แต่ก็ไม่เสมอไป และเมื่อใดที่บ้านบางหลังผุดขึ้นอย่างสันโดษห่างจากที่ทำงานเป็นโยชน์ เราก็ต้องลุ้นว่าจะมีถนนพอที่จะต่อจนถึงหรือไม่ เพราะในเกมนี้เรามีจำนวนช่วงถนนจำกัด ไม่ใช่นึกจะสร้างถนนตรงไหนก็สร้างได้ ดังนั้นการใช้ทรัพยากรที่มีอยู่จำกัดให้เกิดประโยชน์สูงสุดจึงสำคัญกว่าการสร้างเครือข่ายถนนที่แลดูสวยงาม (แต่กราฟิกในเกมนี้ก็งดงามเสียจนสร้างอย่างไรก็ดูดีไปหมด)
เมื่อครบหนึ่งสัปดาห์ในเวลาเกม เกมจะขึ้นตัวเลือกสองตัวมาให้เราเลือกว่าจะรับมือกับสัปดาห์ต่อไปอย่างไร ตัวเลือกทั้งคู่จะมีช่วงถนนจำนวนหนึ่งเป็นส่วนประกอบ (10 หรือ 20 เส้น) แต่จุดต่างคือ “ตัวช่วย” อื่นๆ ที่จะมาบรรเทาปัญหาการจราจรติดขัดในเมือง เช่น วงเวียน ทางด่วน ไฟจราจร รวมถึงสะพาน (จำเป็นในการข้ามผืนน้ำ) และอุโมงค์ (สำหรับเมืองที่เต็มไปด้วยภูเขา) ช่วงท้ายๆ ของเกมจะเป็นการวิ่งแข่งระหว่างการพยายามจัดเส้นทางจราจรบนท้องถนนที่หนาแน่นขึ้นเรื่อยๆ ให้ทันกับการผุดขึ้นของ “หมุด” บนอาคารสำนักงาน เมื่อใดที่หมุดเกิดขึ้นจนเต็มพื้นที่อาคาร นั่นหมายความว่ารถจากบ้านที่ต้องมาทำงานที่นี่ใช้เวลานานเกินไปกว่าจะเดินทางมาถึง เมื่อนั้นเกมจะเริ่มนับเวลาถอยหลัง จากนั้นไม่กี่อึดใจก็จะ game over ถ้าเราเปิดถนนให้รถวิ่งไปเก็บหมุดไม่ทัน
“คะแนน” ในเกมนี้คือจำนวนผู้โดยสารที่สัญจรระหว่างบ้านถึงที่ทำงานได้ครบรอบในเมือง ส่งผู้โดยสารครบ 300 คน จะปลดล็อกให้เราเล่นเมืองต่อไป (และในเมื่อเรามีทรัพยากรจำกัด เราจึงไม่อาจเชื่อมต่อบ้านกับที่ทำงานได้ครบทุกหลัง ต้องเก็บถนนไว้เผื่อกรณีที่เกิดสำนักงานผุดขึ้นมาไกลๆ เพราะจุดตายในเกมนับจากความต้องการคนทำงานของ “ที่ทำงาน” ไม่ใช่ความต้องการเดินทางไปทำงานของ “บ้าน” ในเกม)
Mini Motorways โดดเด่นอย่างน่าทึ่งด้วยการ “สกัด” แก่นสารของการจราจร และ “ซ่อน” แบบจำลองที่ซับซ้อนไม่น้อยไว้ภายใต้ระบบเกมและกราฟิก “มินิมอล” ที่เรียบง่ายหลอกตา โทนสีสวยงามและดนตรีประกอบเพราะๆ เหมาะกับการเล่นแบบชิลๆ ยามว่าง แต่ชิลมากก็ไม่ได้เพราะเมืองของเราจะเติบโตอย่างก้าวกระโดด (จุดน่ารำคาญเล็กๆ คือ เวลาบ้านใหม่ๆ โผล่มาข้างใต้ทางด่วน ทำให้มองไม่เห็น)
นี่คือเกมซิมูเลชั่นแนวมินิมอลอีกเกมที่รื่นรมย์ และเล่นได้เรื่อยๆ เพราะนอกจากเมือง 11 เมืองในเกมแล้ว ก็ยังมีกระดานเก็บแต้มที่ให้ประชันกับผู้เล่นคนอื่นๆ ทั่วโลก รวมถึง daily และ weekly challenge โจทย์ท้าทายประจำวันและประจำสัปดาห์ ทั้งหมดนี้ทำให้ Mini Motorways เป็นเกมที่เหมาะมากสำหรับเล่นช่วงพักเบรก เพราะหนึ่งแผนที่ใช้เวลาเพียง 15-20 นาทีเท่านั้น (ยกเว้นจะหัวร้อนอยากเล่นใหม่ทันทีเพราะอยากทำลายสถิติเก่าของตัวเอง)
