Granblue Fantasy จัดเป็นเกมกาชาชื่อดังและเป็นหนึ่งในเกมกาชาที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของตลาด ไม่ว่าคุณจะเล่นเกมกาชาหรือไม่ สนใจซีรีส์นี้หรือเปล่า ก็เชื่อได้ว่าหากคุณเป็นเกมเมอร์แล้วก็ย่อมต้องได้ยินชื่อเกมตระกูลนี้ผ่านหูกันมาบ้าง
ปัจจุบัน Granblue Fantasy หรือ GBF มีอายุเกิน 10 ปีกันไปแล้วเป็นที่เรียบร้อย (เปิดให้บริการครั้งแรกในเดือนมีนาคม ปี 2014) และเรียกได้ว่าเติบโตจากเกมเล็ก ๆ กลายเป็นเกมซีรีส์ชื่อดังที่ขยายฐานแฟน ๆ และเนื้อหาออกไปจนมีทั้ง อนิเมะ เกมทุนใหญ่ภาคแยก มีแม้กระทั่งงานอีเวนต์จัดกันจริงจังของตัวเองแบบเต็มตัว
แต่สิ่งที่เราจะเล่าให้ฟังกันในวันนี้ไม่ใช่ความสำเร็จของ GBF ในปัจจุบัน แต่เป็นการย้อนอดีตกลับไปตอนตั้งไข่ของเกมตระกูลนี้ในช่วงสองขวบปีแรก ในยุคสมัยที่รูปแบบและระบบต่าง ๆ ของเกมกาชาแตกต่างจากปัจจุบันแบบสิ้นเชิง และค่ายพัฒนาเกมกาชาก็มีอิสระในการหาเงินจากเกมของตัวเองแบบเต็มที่ และนี่คือเรื่องราวของ Monkeygate ตำนานของตัวละครจากเกม Granblue Fantasy ที่เปลี่ยนโลกของเกมกาชาไปตลอดกาล
ว่าด้วยเรทและเกมกาชา
เล่าย้อนความพอให้เห็นภาพปูพื้นกันสักเล็กน้อย เกมกาชาก็คือศัพท์ในการเรียกวิดีโอเกมที่มีระบบการเติมเงินจริงเพื่อสุ่มรับตัวละครหรือไอเท็มต่าง ๆ ภายในเกมเพื่อนำไปใช้งาน แน่นอนว่าปัจจุบันเรามีเกมแนวนี้มากมายหลายเกม และบางเกมก็เรียกได้ว่าประสบความสำเร็จแบบมหาศาลทำเงินถล่มทลายกันทั่วโลก
GBF เองก็ก่อกำเนิดในฐานะเกมกาชาเช่นเดียวกัน ผู้เล่นจะต้องทำการเติมเงินหรือเก็บสะสมทรัพยากรใช้เวลาเพื่อนำไปหมุนกาชา สุ่มนำตัวละครต่าง ๆ มาจัดทีมใช้งาน โดยในเกมแนวนี้ “เรท” หรือ “อัตรา” ในการสุ่มได้ตัวละครต่าง ๆ ก็จะไม่เท่ากัน ตัวละครภายในเกมจะถูกจัดเรทให้มีระดับความหายากแตกต่างกันออกไปไล่ไปตั้งแต่ “R” ตัวธรรมดาที่หาได้ทั่ว ๆ ไป “SR” ตัวหายากระดับกลางที่พอใช้งานได้ และ “SSR” ตัวละครของดีที่ทุกคนหมายปอง
และแน่นอนว่าการสุ่มได้ตัวละคร SSR นั้นมันยากมาก ๆ โดยเรทหรืออัตราการสุ่มได้ตัวละครระดับ SSR ในเกม GBF อยู่ที่ 3% (และจริง ๆ แล้วก็เป็นตัวเลขมาตรฐานที่ยืนยงมาจนถึงปัจจุบัน) พอเห็นตัวเลขก็คงจะพอเดากันได้ว่าจริง ๆ แล้วการจะสุ่มได้ตัวดีในเกมนี้นั้นมัน “ยาก” มากขนาดไหน เพราะโอกาสสุ่มได้แทบไม่ต่างจากการถูกเลขท้าย 3 ตัวเน้น ๆ
กำเนิดตำนานน้องลิง
ย้อนเวลากลับไปเข้าเรื่องราวหลักของเรากัน ในตอนนั้นทีมงาน Cygames ผู้พัฒนาเกม GBF บังเกิดไอเดียสุดล้ำขึ้นมาว่า เราน่าจะสร้างตัวละครระดับ SSR ที่ถูกออกแบบโดยใช้เหล่าสัตว์จากปีนักษัตรจีนเป็นต้นแบบ
โดยแผนการปั้นตัวละครดังกล่าวเริ่มต้นปีแรกในปี 2015 กับตัวละคร Anila หรือเทพแกะในปีมะแม อย่างไรก็ตามอาจจะด้วยการออกแบบรวมไปถึงความสามารถของตัวละคร Anila ที่อาจจะไม่โดนใจแฟนเกมมากนักปัญหาจึงไม่บังเกิดขึ้นในตอนแรก
จนกระทั่งมาถึงปี 2016 ซึ่งเป็นปีวอกหรือปีลิง ตัวละครน้องลิงในชื่อ Andira หรือเทพลิงจึงถือกำเนิดขึ้นมา แน่นอนว่า Andira จัดเป็นตัวละครระดับ Premium Gala ที่มีเวลาเข้าตู้หรือการวางจำหน่ายเปิดโอกาสให้สุ่มหมุนตามหาเธอมาร่วมทีมแบบจำกัดเวลา ยังไม่รวมถึงการออกแบบที่น่ารัก ความเก่งกาจที่เหมาะเอาไปใช้งาน ผลที่ตามมาก็คือแฟนเกม GBF จำนวนมากทุ่มเงินกันมหาศาลเพื่อลุ้นโอกาสสุ่มรับ Andira
และเรื่องราวเค้าลางไฟดราม่ามันก็เริ่มมีขึ้นเมื่อ Taste สตรีมเมอร์ญี่ปุ่นชื่อดังทำการ Live เปิดตู้สุ่มหาตัวละครน้องลิงตัวนี้ ขอเพิ่มเติมข้อมูลกันอีกนิด ถึงเราจะบอกว่าโอกาสการได้ตัวละคร SSR จะอยู่ที่ 3% แต่เพราะว่าใน 3% ดังกล่าวมันเป็นการบวกรวมเอาตัวละครหรือไอเท็มอย่างอื่นที่อยู่ในระดับ SSR เข้าไปด้วย ดังนั้นถ้าวัดกันตามความเป็นจริงแล้ว โอกาสได้การเปิดได้ตัวละครระดับ SSR แบบเฉพาะเจาะจงส่วนใหญ่แล้วก็มักจะอยู่ที่ราว ๆ 1% เท่านั้น
และโดยปกติของเกมกาชา การนำตัวละครเข้าตู้หรือขึ้น Banner โปรโมตก็มักจะเป็นการ “เพิ่มเรท” เพิ่มโอกาสในการสุ่มได้ตัวละครดังกล่าวตามที่ระบุเอาไว้
ในช่วงเวลาของดราม่า Monkeygate ตัวละคร Andira นั้นเข้าตู้พร้อมกับตัวละครอื่น ๆ อีก 2 ตัว เท่ากับว่าตัวละครทั้งสามอยู่ในช่วงการเพิ่มเรทเปิดเจอ
Taste ก็ทำการทุ่มเงินสุ่มหมุนแบบต่อเนื่องโดยมีเป้าหมายเดียวคือการเปิดหา Andira ให้เจอ Taste สุ่มไปเรื่อย ๆ แบบต่อเนื่องจนกระทั่งหมดเงินไปกว่าสองพันหรียญหรือคิดเป็นเงินบาทก็เกือบ ๆ เจ็ดหมื่นบาทในช่วงนั้น แต่ก็ยังไร้เงาของน้องลิง
ในช่วงแรกตัวผู้ชมและ Taste ก็คิดว่าเป็นเรื่องของ “โชค” ไม่เป็นไร เราอาจจะโชคไม่ดีจริง ๆ แต่ Taste สุ่มได้ตัวละครอื่นอีกสองตัวในตู้แบบต่อเนื่อง คำถามเริ่มเกิดในใจของผู้คนขึ้นมา ว่ามันเป็นเรื่องของ “โชค” หรือจริง ๆ แล้วเบื้องหลังการหมุนตู้มันมีอะไรที่ถูกปิดบังเอาไว้กันแน่
ในที่สุด Taste ก็เปิดเจอ Andira หรือน้องลิงตัวแรก หลังหมดเงินไป หกพันเหรียญ หรือเกือบสองแสนบาท
ไฟดราม่าโหม Cygames
Taste ไม่ใช่สตรีมเมอร์และผู้เล่นคนเดียวที่เจอปัญหาดังกล่าว ผู้เล่นจำนวนมากออกมาบอกเล่าประสบการณ์แบบเดียวกันว่าพวกเขาใช้เงินจำนวนมหาศาลเพื่อหมุนหาตัวละคร Andira
แน่นอนดราม่าและคำถามสำคัญเกิดขึ้นทันทีในกลุ่มแฟนเกม GBF ว่า หรือจริง ๆ แล้วไอ้การที่บอกว่าตัวละครทั้งสามตัวนั้นมีเรทปรากฎตัวเพิ่มขึ้น เรทที่ว่ามันจะไม่ได้ “เท่ากัน”
ก็เท่ากับว่า Cygames ไม่ได้โกหกว่าตัว Andira นั้นเรทอัพอยู่จริง ๆ แต่เป็นการเรทอัพในแบบที่โอกาสเปิดได้เธอนั้นน้อยมาก ๆ กว่าที่แฟน ๆ คิดกันไว้ในตอนแรก แฟนเกมออกมารวบรวมตัวเลขจากการทำแบบสำรวจและเก็บข้อมูลสถิติ และปรากฎว่าตัวเลขการเปิดได้ Andira เมื่อเทียบกับตัวละครที่เหลือนั้นน้อยกว่ามากจริง ๆ อย่างเห็นได้ชัด
ผลที่ตามมาก็คือความเดือดดาลของแฟนเกม GBF เพราะถึงแม้ว่าจริง ๆ แล้วจะไม่ถือว่าทางทีมงาน Cygames โกหก เพราะไม่มีการระบุตัวเลขอัตราการสุ่มได้ต่าง ๆ แบบชัดเจนอย่างเป็นทางการ และอัตราการเปิดได้ Andira ก็เพิ่มขึ้นจริง แต่ในมุมมองของแฟนเกมแล้วพวกเขาว่ารู้สึกถูกเอาเปรียบและหลอกลวงแบบชัดเจน ดราม่านั้นลุกลามไปอย่างรวดเร็ว กลายเป็นเหตุการณ์ใหญ่ในวงการเกมของญี่ปุ่นจนถึงขั้นกลายเป็นข่าวดังระดับประเทศกันเลย
ผลที่ตามมาหลังจากดราม่าใหญ่
ทีมผู้พัฒนาได้ออกมาขอโทษเหล่าผู้เล่น พร้อมประกาศการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ของระบบกาชาภายในเกม ข้อแรกคือการเปิดเผยตัวเลขเรทของตัวละครและไอเทมต่าง ๆ แยกกันแบบชัดเจน ข้อสองคือการใส่ระบบที่คนเล่นเกมกาชารู้จักกันดีทุกวันนี้อย่างระบบ Pity หรือการ “การันตี” โดยผู้เล่นจะสามารถเลือกรับตัวละครหรือของที่ต้องการได้โดยตรงหลังใช้เงินถึงจุดที่กำหนด โดยในกรณีของ GBF ในตอนนั้นตัวเลขอยู่ที่ 300 Roll หรือคิดเป็นเงินราว ๆ 900 เหรียญ
นอกจากนั้นยังมีการชดเชยให้กับผู้เล่นที่ทุ่มเงินสุ่มหาตัวละครน้องลิง โดยการคืนเงิน 100% ให้กับผู้เล่น (กลับเป็นเงินในเกมไม่ใช่เงินจริง) เท่ากับว่าผู้เล่นที่ได้หมุนตู้หาน้องลิงไปแล้วก็ถือว่าหมุนแบบฟรี ๆ กันไปเลย
หน่วยงานของรัฐยังต้องยื่นมือเข้ามามีส่วนเกี่ยวข้องหลังดราม่าที่เกิดขึ้น โดยสมาคมเกมออนไลน์ของประเทศญี่ปุ่นอย่าง JOGA ได้เข้ามาสอบสวนเหตุการณ์ทั้งหมด และแม้สุดท้ายแล้วจะไม่มีการลงโทษผู้พัฒนาอย่าง Cygames แต่ก็มีการออกกฎระเบียบและแนวทางต่าง ๆ ให้กับเกมออนไลน์ที่้เปิดให้บริการในประเทศ เช่นการกำหนดและบอกอัตราการสุ่มแบบชัดเจน การมีเพดานกำหนดเงินจริงที่เติมได้ในเกม และข้อกำหนดอื่น ๆ อีกหลายข้อ
แน่นอนว่าหลังจากนั้นเกมกาชาอื่น ๆ ในท้องตลาดก็ปรับมาใช้ระบบและมาตรการใหม่ตามเกม GBF ทั้งการเผยเรทต่าง ๆ แบบชัดเจน การมีระบบ Pity การันตีการได้ของที่ผู้เล่นต้องการ ซึ่งทั้งหมดก็กลายเป็นมาตรฐานใหม่ของวงการเกมกาชามาจนถึงปัจจุบัน
Monkeygate
กลุ่มผู้เล่นต่างชาติตั้งชื่อเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นนี้ว่า Monkeygate เป็นดราม่าที่ใหญ่ที่สุดที่เกม GBF หรือ Granblue Fantasy ต้องฝ่าฟันก่อนจะพัฒนาแบบต่อเนื่องจนกลายมาเป็นซีรีส์ใหญ่ระดับโลกแบบในปัจจุบัน
ก็เรียกได้ว่าท่านเทพลิง Andira ก็มีส่วนช่วยแบบอ้อม ๆ ในการทำให้การเติมกาชาในทุกวันนี้ไม่ได้โหดเหี้ยมอำมหิตเหมือนในอดีต มีข้อกำหนด มีกฎข้อบังคับและการการันตีช่วยเหลือผู้เล่นแบบชัดเจน
และทั้งหมดทั้งมวลก็คือที่มาที่กลายเป็นมาตรฐานใหม่ของระบบเกมกาชาในยุคสมัยปัจจุบันนั่นเอง