อย่างที่เกมเมอร์หลายคนทราบกันดี PlayStation คือเกมคอนโซลเดบิวต์ตัวแรกของ Sony ที่เปิดตัวก็สร้างแรงสั่นสะเทือนไปทั่ววงการเกม ด้วยสเปคฮาร์ดแวร์โดยรวมน่าสนใจ และมีหลายเกมให้เลือกเล่นมากมายอย่างไม่รู้จบ ไม่ว่าจะเป็น Tekken, Final Fantasy, Gran Turismo และอื่น ๆ ซึ่งล้วนสามารถเล่นได้ผ่านเครื่อง PlayStation 1 เท่านั้น ด้วยเหตุผลดังกล่าว Sony จึงเข้าสู่อุตสาหกรรมเกมอย่างเต็มตัว และ PlayStation กลายเป็นหนึ่งในผู้นำด้านการออกแบบเกมคอนโซลจนถึงวันนี้
ทุกคนไม่ปฏิเสธว่า PlayStation 1 คือผู้เปลี่ยนวงการเกมคอนโซลในยุคนั้น และเป็นหนึ่งในเครื่องเกมระดับตำนานที่ได้จารึกลงประวัติศาสตร์ แต่รู้หาไม่ว่า PlayStation 1 เคยมีเรื่องเล่าหนึ่งที่เกมเมอร์อาจไม่รู้มาก่อน นั่นก็คือความเชื่อที่ว่ามันเป็นเครื่องเล่นเพลง Hi-Fi ระดับเทพในภาพลักษณ์เกมคอนโซล ที่คอ Audiophile (ผู้หลงใหลในเสียงเพลง) เคยไฮป์ในช่วงเวลาหนึ่ง
PlayStation กับเรื่องราวตำนาน “คอนโซลเสียงเทพ”
อ้างอิงจากสื่อหลายแห่ง เรื่องเล่าตำนาน PlayStation 1 ว่าเป็น “เกมคอนโซลที่มีระบบเสียงระดับเทพ” คาดว่ามาจากเว็บไซต์รีวิวเครื่องเสียงระดับ High-End ที่มีชื่อว่า 6moons
ในปี 2007 นักรีวิวเครื่องเสียง Jeff Day อธิบายอ้างว่าเพื่อนของเขา Pete Riggle ได้ใช้เกมคอนโซล PlayStation 1 โมเดล SCPH-1001 เป็นอุปกรณ์สำหรับเล่น CD เพลง ซึ่งเจ้าตัวอธิบายว่า PlayStation 1 นั้น “ให้คุณภาพเสียงที่โดดเด่น” และ “มีประสิทธิภาพเทียบเท่ากับเครื่องเสียงราคา 6,000 เหรียญฯ”
ภาพเครื่อง PlayStation ที่ผ่านการม็อดให้ดูเป็นเครื่องเล่น CD เพลง โดยเจ้าของคนหนึ่ง
หลังจาก Jeff Day ลองใช้ PlayStation 1 เป็นอุปกรณ์เล่นเพลง พร้อมใช้สายเคเบิลระดับ High-End เช่น สายสัญญาณแบบชุบเงิน Shindo, เครื่องขยายเสียงแบบแยก Leben CS600, สายเคเบิลเชื่อมต่อลำโพง Auditorium 23 และลำโพง Harbeth Super HL5 พบว่า PlayStation 1 ให้ประสิทธิภาพเสียงที่น่าประทับใจ และเป็นเครื่องเล่น CD เพลง (ในภาพลักษณ์เกมคอนโซล) ระดับนักฆ่าเรือธง Budget Killer ที่สามารถเอาชนะหรือสู้เครื่องเสียงราคาพรีเมียมได้
สำหรับคนที่ไม่รู้จัก PlayStation 1 โมเดล SCPH-1001 เป็นเครื่องรุ่นแรก ๆ ที่มีช่องพอร์ต RCA ให้ผู้ใช้ต้องเสียบสายเคเบิล RCA ทั้งสีแดง/เหลือง/ขาว เชื่อมต่อกันระหว่างเกมคอนโซลกับโทรทัศน์ เพื่อให้ทีวีสามารถถ่ายทอดภาพกับเสียงจากเกมคอนโซลได้ แต่อย่างไรก็ตาม ตั้งแต่โมเดล SCPH-5501 เป็นต้นไป PlayStation 1 ได้ตัดพอร์ต RCA กับ parallel I/O ออก ซึ่งคาดว่าเพราะต้องการประหยัดต้นทุนในการผลิตเครื่อง และดูไม่มีความจำเป็นมากนัก
ภาพจาก Reddit โดย u/freedcreativity
หลังจากบทความดังกล่าวถูกเผยแพร่ คอมูนิตี้ Audiophile ได้ทำแชร์บทความของ Jeff Day ในกลุ่มของตัวเอง แล้วเกิดความไฮป์ จนคอ Audiophile มีการซื้อเครื่องเกม PlayStation 1 โมเดล SCPH-1001 แบบมือสองผ่านแพลตฟอร์ม eBay เพื่อนำไปใช้งานเป็นเครื่องเล่นเพลง หรือของสะสมส่วนตัว ซึ่งกระแสตอบรับโดยรวมถือว่าใช้งานได้ดีมาก ให้โทนเสียงอุ่นฟังสบาย เบสค่อนข้างลงได้ลึก สามารถใช้ฟังเพลงได้หลายแนว ยกเว้นแนวออเคสตร้า และดนตรีคลาสสิก
ตำนานคอนโซลเสียงเทพ ที่ยังไม่มีใครออกมาพิสูจน์
ด้วยเหตุผลด้านบนที่กล่าวมา PlayStation 1 จึงกลายเป็นเกมคอนโซลที่ชาวเกมเมอร์ กับชาว Audiophile หลงรัก ซึ่งหลายคนอาจรู้สึกไม่แปลกใจเท่าไหร่ที่ PlayStation 1 จะมีประสิทธิภาพเสียงที่ดี เพราะ Sony เป็นหนึ่งในแบรนด์จากญี่ปุ่น ที่ได้รับความไว้วางใจจากสังคม Audiophile และคนทั่วไป จากการสร้างผลิตภัณฑ์เครื่องเสียงระดับ Mid-End ถึง High-End ที่ส่วนใหญ่มีคุณภาพยอดเยี่ยมตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน และแน่นอน Sony ก็เป็นผู้สร้างนวัตกรรมเครื่องเพลงพกพาอย่าง Walkman ในปี 1979 อีกด้วย
อย่างไรก็ตาม PlayStation 1 กับตำนานว่ากันว่าเป็นคอนโซลเสียงเทพนั้น สุดท้าย ก็ยังเป็นเพียงแค่ “เรื่องเล่า” ที่ยังไม่มีใครพิสูจน์ความจริงว่าเกมคอนโซลตัวนี้ มีประสิทธิภาพเสียงดีเท่าเครื่องเสียงราคา 6,000 เหรียญฯ จริงหรือไม่
อ้างอิงจากเนื้อหาบทความของ Jeff Day เป็นการรีวิวแบบใช้ความรู้สึกล้วน ๆ ไม่มีการโชว์หลักฐานเป็นกราฟเสียง Measurement ที่บอกรายละเอียดเบื้องต้นว่าโทนเสียง กับประสิทธิภาพเสียงโดยรวมเป็นอย่างไร
และหากอ่านบทความอย่างละเอียด จะพบว่าเรื่องเล่าของ Jeff Day ก็มีต้นกำเนิดมาจากข่าวลือ ซึ่งไม่มีแหล่งที่มาชัดเจนอีกที่หนึ่ง ด้วยเหตุผลดังกล่าว แม้ PlayStation 1 อาจจะมีคุณภาพเสียงดีจริง แต่ก็ยังไม่ใช่หลักฐานชี้ชัดว่าเกมคอนโซลดังกล่าว มีประสิทธิภาพเท่ากับเครื่องเสียงราคา 6,000 เหรียญฯ
ตัวอย่างกราฟ Measurement จากเว็บไซต์ Audio Science Review ที่ในบทความ 6moons ขาดหายไป
นอกจากนี้ ในแวดวง Audiophile ก็มี “ชื่อเสีย” ในด้านการวางจำหน่ายผลิตภัณฑ์ที่เข้าข่ายเป็น Snake Oil หลอกลวงผู้บริโภค หรือกล่าวสรรพคุณเกินจริง โดยเฉพาะกับสายหูฟัง และสาย Lan บางรุ่นที่ขายราคาหลักหมื่น โดยอ้างว่าผลิตภัณฑ์ดังกล่าวมีการใช้วัสดุพิเศษ ผ่านกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ หรือคณิตศาสตร์มากมาย ที่ทำให้เสียงหูฟังหรือลำโพงเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจน พร้อมแปะภาพ หรือเอกสารเผยเนื้อหาทางเทคนิค ซึ่งเราไม่มีทางมั่นใจได้ว่ามันมีความน่าเชื่อถือ 100% หรือไม่
ปัจจุบัน ผลิตภัณฑ์ที่เชื่อว่าเป็น Snake Oil ยังคงมีอยู่ในสินค้าเครื่องเสียง แม้หลายคนออกมาโต้แย้งแล้วว่าสาย Lan หรือสายเคเบิลราคาแพงบางรุ่น มีส่วนช่วยทำให้ประสิทธิภาพเสียงดีขึ้นเพียงนิดเดียวมาก ๆ พร้อมมัดหลักฐานเป็นข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ หรือโปรแกรมมิ่ง แต่กลุ่ม Audiophile ก็ยืนหยัดคำเดิมว่าสาย Lan หรือสายเคเบิลราคาแพง ทำให้เสียงดีขึ้นจริง และคุ้มค่ากับราคาที่จ่ายไป โดยทั้งสองฝ่ายมักจะโต้เถียงกันด้วยข้อมูลทางเทคนิคที่คนทั่วไป อ่านแล้วไม่สามารถเข้าใจได้
สายเคเบิลลำโพงราคาแพงหูฉี่ อาจจะของดีจริงสมราคา หรือไม่ก็เป็นสินค้า Scam ได้เลย
ต้องย้ำว่าสิ่งที่กล่าวมาด้านบน ไม่ได้ต้องการดิสเครดิตสังคม Audiophile แต่ต้องการจะสื่อว่าหูของทุกคน สามารถรับรู้ความแตกต่างของเสียงได้ต่างกัน และแน่นอน แต่ละคนก็มีความชื่นชอบโทนเสียงของเพลงไม่เหมือนกัน บางคนอาจจะชอบฟังเพลงที่มีรายละเอียดคมชัด บางคนอาจจะชื่นชอบฟังเพลงที่มีเสียงเบสแน่น ๆ สนุกสนาน หรือสรุปสั้น ๆ เลยก็คือ เสียงเป็นเรื่องปัจเจก เป็นเรื่องความชอบส่วนบุคคลที่ไม่มีผิดไม่มีถูก
แต่อย่างไรก็ตาม เนื่องจากตอนนี้ยังไม่มีผู้เชี่ยวชาญคนไหนออกมาวิจัยว่า PlayStation 1 เป็นเกมคอนโซลเสียงเทพสมกับคำร่ำลือจริง ๆ หรือไม่ รวมถึงเรื่องนี้อาจรู้กันเฉพาะในวง Audiophile จึงทำให้เรื่องนี้ไม่ค่อยถูกเผยแพร่เป็นวงกว้างสักเท่าไหร่ ด้วยเหตุผลดังกล่าว เรื่องเล่า “คอนโซลเสียงเทพระดับราคา 6,000 เหรียญฯ ” จึงยังไม่มีข้อพิสูจน์จนถึงทุกวันนี้
