เชื่อว่าหลาย ๆ คนคงเคยได้ยินคำว่า “มุมมองบุคคล” หรือ “Perspective” กันไม่มากก็น้อย อาจจะมาจากวงการเกมหรือมาจากวงการภาพยนตร์ก็ตามแต่ แต่เราก็ปฏิเสธไม่ได้ว่ากับวงการเกมเรื่องของมุมมองบุคคลก็ถือว่าเป็นเรื่องใหญ่ในการพัฒนาเกมเช่นเดียวกัน เนื่องจากนี่คือสิ่งที่ผู้พัฒนาต้องเอาใส่ใจและปรับแต่งให้เหมาะสม เพราะว่าผู้เล่นอย่างเราจะต้องอยู่กับมุมกล้องที่เกมมีให้ตลอดทั้งเกม หากทำออกมาไม่ได้หรือไม่เหมาะสม อาจจะทำให้เหล่าผู้เล่นเกิดอาการหงุดหงิด หรือเไม่อินกับเนื้อหาที่ทีมพัฒนาพยายามนำเสนอขึ้นมาได้
โดยหนึ่งในมุมมองบุคคลที่เกมเมอร์ยอดนิยมมากที่สุดก็คือ “มุมมองบุคคลที่หนึ่ง” ที่ทางผู้เขียนได้สำรวจเกี่ยวกับเจ้ามุมมองแบบนี้ในกลุ่มคอมมูนิตี้วีดีโอเกมต่าง ๆ ในบ้านเรา และเราก็ค้นพบว่าหลาย ๆ คนเรียกมุมมองบุคคลที่หนึ่งนี้ว่า “FPS” กันแบบง่าย ๆ เสียนั้นไป ด้วยเหตุนี้จึงเป็นที่มาของบทความที่จะมาอธิบายคำว่ามุมมองบุคคลที่หนึ่งให้เข้าใจกันมากขึ้นเพราะฉะนั้นเราจะมา “รู้จักกับ First Person และ First Person Shooter แบบเข้าใจง่าย ๆ” กันครับ
First Person คืออะไร ??
First Person หรือ First Person Perspective (FPP) เป็นศัพท์ที่ใช้เรียกมุมกล้องหรือมุมมองบุคคลที่หนึ่ง โดยถูกเรียกใช้ทั้งในวงการเกม วงการภาพยนตร์และวงการสื่อต่าง ๆ หากนึกภาพไม่ออกว่าเจ้ามุมมองแบบนี้มันเป็นยังไง ผู้เขียนจะอธิบายง่าย ๆ ขอให้ผู้อ่านนึกถึงภาพที่เรามองเห็นด้วยสายตาของเรานี่แหละครับ เราจะเห็นสิ่งที่อยู่ข้างหน้าตามระดับสายตาของเรา แต่เราจะไม่เห็นสิ่งที่อยู่นอกระดับสายตาหรืออยู่ข้างหลัง นี่แหละคือมุมมองบุคคลที่หนึ่ง
(Perspective แปลว่า “มุมมอง” เป็นศัพท์ทางด้านงานศิลปะและสื่อบันเทิงต่าง ๆ และใช้กับสื่อที่เป็นสามมิติ)
และแน่นอนว่าเพื่อความเข้าใจง่าย เรามีตัวอย่างภาพประกอบสำหรับอธิบายหลักการของมุมกล้องครับ
First Person / First Person Perspective (มุมมองบุคคลที่หนึ่ง) : เป็นมุมมองที่คุณจะได้เห็นภาพในระดับสายตาของตัวละครหลักโดยตรง มักจะใช้กับเกมที่ต้องการให้เรารู้สึกเหมือนอยู่ในเหตุการณ์ในเกมจริง ๆ ยกตัวอย่างเช่นเกม Call of Duty : Black Ops 4
Second Person / Second Person Perspective (มุมมองบุคคลที่สอง) : เป็นมุมมองที่คุณจะได้เห็นภาพจากสายตาจากบุคคลที่เราไปมีปฏิสัมพันธ์ด้วย มักจะใช้เป็นเทคนิคในการเล่าเรื่องเสียมากกว่า ยกตัวอย่างเช่นฉากพูดคุยในเกม Fallout 4 จากมุมมองของเหล่า Non Players Characters (NPCs)
Third Person / Third Person Perspective (มุมมองบุคคลที่สาม) : เป็นมุมมองที่คุณจะได้เป็น “กล้อง” อยู่ด้านหลัง ซึ่งเป็นตัวแทนของคำว่า “บุคคลที่สาม” และคอยติดตามตัวละครหลัก (โดยไม่จำกัดว่าจะต้อง Interactive หรือ Fixed) มักจะใช้กับเกมที่ให้เรารู้สึกเหมือนกำลังตามติดชีวิตของตัวละคร ยกตัวอย่างเช่นเกม Uncharted 4
แต่ไม่จำกัดว่าจะมุมกล้องและต้องมีการ Interactive เสมอไป ถึงจะเรียกได้ว่าเป็นมุมมองบุคคลที่สาม เพราะในเคสของ Fixed Camera Angle (ล็อกมุมกล้อง) ก็ถือว่าเป็นมุมมอง Third Person เช่นเดียวกัน ยกตัวอย่างเช่น Resident Evil 0
เพียงแต่หากเป็นมุมมองด้านข้างแบบ Side-Scrolling ก็ยังคงเป็นที่ถกเถียงกันอยู่ว่านับเป็น Third Person Perspective หรือมุมมองบุคคลที่สามหรือไม่ เพราะคำว่า “Perspective” นั้นจะใช้กับวีดีโอเกมหรือสื่อที่เป็นสามมิติเท่านั้น แต่ในเชิงเทคนิค เหล่าเกมเมอร์ก็ให้ความเห็นว่า “ก็ไม่เชิงว่าเป็นมุมมองบุคคลที่สามเสียเดียว” เอาเป็นว่าของแบบนี้อาจจะต้องให้เวลาได้ถกเถียงกันอีกนานถึงจะได้บทสรุปครับ
หากยังไม่เข้าใจอยู่ก็ลองดูภาพด้านล่างนี้ นี่คือตัวอย่างที่น่าจะเห็นภาพชัดที่สุดในแง่มุมกล้องแบบ Interactive
จะเห็นได้ชัดเจนว่า First Person เป็นมุมกล้องที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากกับเหล่าเกมยิงหรือเกมที่ให้คุณได้จำลองไปอยู่ในสถานการณ์ต่าง ๆ ได้แบบถึงพริกถึงขิง อาทิเช่นเกมสยองขวัญ เกมแอคชั่นบู๊แหลก และเกมเอาชีวิตรอด แต่อย่างไรก็ดี ไม่ใช่เกมที่มีมุมมองบุคคลที่หนึ่งทุกเกมจะเป็น “FPS” แต่ประการใด ซึ่งจะด้วยเพราะเหตุผลอะไรนั้น เรามาดูหัวข้อต่อไปกันครับผม
First Person Shooter (FPS) คืออะไร ??
First Person Shooter (FPS) คือคำศัพท์ที่ใช้เรียก “เกมมุมมองบุคคลที่หนึ่งที่มีระบบการยิง” กล่าวคือเป็นเกมที่มีมุมกล้องแบบ First Person แต่มีระบบการยิงใส่เข้ามาด้วย ซึ่งบ่อยครั้งที่ใครหลายคนมักจะเหมาเกมที่มีมุมมองบุคคลที่หนึ่งว่าเป็นเกม FPS ทั้งหมด แม้กระทั่งเกม Amnesia หรือ Outlast ที่ไม่มีระบบต่อสู้ก็ตาม
แล้วต้องแบบไหนถึงจะเรียกว่า FPS ?? หลักการง่ายมากครับ ขอแค่เกม ๆ นั้นเป็นเกมมุมมองบุคคลที่หนึ่ง ที่มีระบบต่อสู้ด้วยการยิงเป็นหลักก็พอแล้ว ขอยกตัวอย่างที่แฟน ๆ GamingDose น่าจะคุ้นเคยกันเป็นอย่างดี เช่น Doom ซึ่งเกมนี้ถือว่าเป็นนิยามของคำว่า First Person Shooter ที่น่าจะเข้าใจได้ง่ายที่สุดแล้ว
อย่างไรก็ดี ก็ไม่ใช่ว่าเกมที่มีระบบต่อสู้ด้วยการยิงจะเป็นเกม First Person Shooter เสมอไป เพราะของแบบนี้จะขึ้นอยู่ที่ “น้ำหนัก” ของการนำเสนอด้วย อย่าง Alien: Isolation ที่ถึงแม้จะมีปืนไฟให้ใช้เพื่อการป้องกันตัว แต่น้ำหนักของตัวเกมจะเน้นการ Stealth ลอบเร้นและซ่อนหาเสียมากกว่า ดังนั้นเคสของเอเลี่ยนจึงกลายเป็นเกม Stealth, Survival Horror, Action Adventure ที่มีมุมกล้องแบบ First Person แทน
สรุปเนื้อหา
จากที่เราได้ทำการศึกษาข้อมูลจากทั้งสองหัวข้อว่าเป็นอะไรยังไง ทำให้เราสามารถสรุปสิ่งเหล่านี้ได้ภายในสองบรรทัดว่า
“เกม First Person Shooters ทุกเกมล้วนเป็น First Person ทั้งสิ้น
แต่ไม่ใช่ First Person ทุกเกมที่จะเป็น First Person Shooter”
หรือกล่าวง่าย ๆ คือ เกมที่มีมุมมองบุคคลที่หนึ่งนั้น ไม่ใช่เกม FPS เสมอไป และเราต้องพิจารณาจากระบบของตัวเกมกับน้ำหนักในการนำเสนอด้วยนั้นเองครับ
อย่างไรก็ดี บทความนี้ผู้เขียนจัดทำขึ้นมาเพื่อที่จะแบ่งปันองค์ความรู้ล้วน ๆ เพราะสุดท้ายแล้ว ถึงแม้เราอาจจะเหมาเรียกเกมมุมมองบุคคลที่หนึ่งว่า FPS กันก็ตาม แต่หากคนส่วนใหญ่เข้าใจตรงกันว่า “FPS คือเกมที่มีมุมมองบุคคลที่หนึ่ง” นั้นก็ไม่น่าจะมีปัญหาอะไรในเชิงการสื่อสารมากนัก
แต่แน่นอนว่า ของแบบนี้รู้ไว้ไม่เสียหายอย่างแน่นอน เพราะจากประสบการณ์ของผู้เขียนที่เคยเผลอเรียกเกม Outlast ว่าเป็นเกม FPS ในคอมมูนิตี้ต่างประเทศ จนทำให้เหล่าผู้คนเกิดอาการงงว่า “Outlast มันเป็นเกมยิงปืนเหรอฟะ ??” และพวกเขาก็อธิบายให้ผู้เขียนฟังเกี่ยวกับมุมมองและระบบการเล่นว่าต้องเรียกแบบไหนถึงจะเข้าใจได้ถูกต้อง แน่นอนว่าบทความนี้จะเกิดขึ้นไม่ได้เลยหากผู้เขียนไม่ผิดพลาดและเงิบในตอนนั้นครับ (ฮา)