“Y2K” เป็นชื่อ Bug และตำนานความผิดพลาดของระบบคอมพิวเตอร์ ครั้งใหญ่ที่สุดครั้งหนึ่งในประวัติศาสตร์โลก Y2K ทำให้ระบบการทำงานขององค์กรต่าง ๆ ปั่นป่วน และเกิดความสับสนอลหม่านไปทั่วโลก จนคนบางกลุ่มตั้งลัทธิวันสิ้นโลกขึ้นมาเพราะ Bug ตัวนี้ด้วย เรามาดูกันครับว่าเจ้าปัญหา “Y2K” เป็นปัญหาระดับสากลได้อย่างไร
Y2K เป็น Bug คอมพิวเตอร์ชนิดหนึ่ง ซึ่งก่อปัญหาให้คอมพิวเตอร์เมื่อปฏิทินในระบบขึ้นวันใหม่หลังจากวันที่ 31 ธันวาคม 1999 ปัญหานี้กระทบผู้ใช้งานคอมพิวเตอร์ทั่วโลกในวันขึ้นปีใหม่ของปี 2000 ใครหลาย ๆ คนจึงไม่สุนทรีย์กับปาร์ตี้วันขึ้นปีใหม่ของปีนั้นเท่าไหร่นัก
Y2K เป็นตัวย่อมาจาก “Year 2 Thousand” โดยใช้ K แสดงถึงหลักพัน ซึ่งเพื่อน ๆ ที่เล่นเกมออนไลน์น่าจะเข้าใจกันดี อย่างเช่น “ขายไอเทมกันแตก 500K” เป็นต้น
ที่มาของปัญหาดังกล่าวต้องย้อนไปช่วงปี 1960s ถึง 1980s ในตอนนั้น วิศวกรคอมพิวเตอร์เขียนโปรแกรมให้ปฏิทินในระบบปฏิบัติการแสดงปีด้วยเลข 2 หลัก อย่างเช่น ถ้าเป็นปี 1973 คอมพิวเตอร์ก็จะแสดงผลเวลาออกมาว่าปี 73 ที่ต้องทำแบบนี้เพราะคอมพิวเตอร์ในยุคนั้นเก็บค่าข้อมูลได้นิดเดียว การเก็บข้อมูลตัวเลขของปีปฏิทินถึง 4 หลักใช้ความจุข้อมูลเยอะ และใช้เงินลงทุนมหาศาล
เมื่อปี 2000 มาถึง คอมพิวเตอร์ทุกตัวบนโลกเข้าใจผิดเพราะวิศวกรในตอนนั้นไม่ได้ออกแบบโปรแกรมระบบปฏิบัติการให้ครอบคลุมถึงปี 2000 ทันทีที่ 1999 เปลี่ยนเป็น 2000 เลขปฏิทินของระบบปฏิบัติก็ได้เปลี่ยนจาก 99 เป็น 00 แต่ 00 ดังกล่าวไม่ใช่ของปี 2000 แต่เป็นปี 1900 แทน
หลายคนคงคิดว่า Bug นี้คงไม่ใช่เรื่องใหญ่อะไร เพราะมันก็แค่ปฏิทิน แต่ในความเป็นจริง ความเสียหายได้เกิดขึ้นทั่วโลกอย่างใหญ่หลวง โดยเฉพาะการใช้คอมพิวเตอร์ในภาคอุตสาหกรรม ธนาคารต่าง ๆ ใช้คอมพิวเตอร์คำนวณค่าดอกเบี้ยประจำวัน เมื่อปฏิทินในคอมพิวเตอร์ย้อนเวลาไปก่อนหน้านั้น 100 ปี ค่าดอกเบี้ยก็ถูกรีเซ็ต ส่งผลให้ธนาคารไม่สามารถจ่ายเงินลูกค้าได้และไม่สามารถเรียกเก็บดอกเบี้ยจากผู้กู้ยืมเงินได้เช่นกัน ถือว่าระบบเศรษฐกิจในตอนนั้นเป็นอัมพาตไปชั่วขณะ
โรงไฟฟ้าก็ได้รับผลกระทบจาก Y2K เช่นกัน เพราะโรงไฟฟ้าใช้คอมพิวเตอร์ในการตรวจสอบความปลอดภัยของการผลิตพลังงานเป็นประจำวัน อย่างเช่น ตรวจสอบแรงดันน้ำ หรือค่ากัมมันตรังสี เมื่อวันที่ผิดพลาด คอมพิวเตอร์ของโรงไฟฟ้าจึงหยุดคำนวณค่าความปลอดภัย เพราะการทำงานไม่อยู่ในตารางเวลาที่บันทึกไว้ในระบบ ซึ่งนำอันตรายมาสู่ชุมชนในละแวกใกล้เคียง รวมถึงคนที่ทำงานในโรงไฟฟ้าเหล่านั้นด้วย
การเดินทางก็เป็นหนึ่งในอุตสาหกรรมที่โดนผลกระทบจาก Y2K โดยเฉพาะธุรกิจการบิน สายการบินแทบทั้งหมดต้องระงับเที่ยวบินเพราะเกิดปัญหากับวันที่ในระบบคอมพิวเตอร์ ตารางเที่ยวบินถูกย้อนไปในปี 1900 ทำให้การจองและเที่ยวบินบางส่วนต้องถูกระงับไป
บริษัทเทคโนโลยีต่าง ๆ ทั้ง Software และ Hardware ต่างเข้ามาร่วมกันแก้ไข Bug ดังกล่าว และทำได้ง่าย ๆ เพียงแค่เพิ่มค่าให้ปฏิทินแสดงผลปีได้ 4 หลัก เพราะเทคโนโลยีพร้อมแล้วในปีนั้น
หลังจาก Bug ดังกล่าวถูกแก้แล้ว ปัญหาภายในโลกยังคงเหลืออยู่เล็กน้อยเนื่องจากความผิดพลาดดังกล่าว โรงพลังงานนิวเคลียร์ในจังหวัดอิชิกาวะของประเทศญี่ปุ่นเกิดการรั่วไหลของสารกัมมันตรังสี เพราะคอมพิวเตอร์ตรวจสอบระบบหยุดทำงาน โดยมีสาเหตุมาจาก Y2K โชคดีที่เหตุการณ์ดังกล่าวไม่เป็นอันตรายต่อชุมชนของจังหวัดอิชิกาวะ ตามรายงานจากทางการประเทศญี่ปุ่น
นอกจากนี้แล้ว ประเทศสหรัฐฯ ตรวจพบการยิงขีปนาวุธออกจากประเทศรัสเซีย ซึ่งประเทศรัสเซียอ้างว่าเหตุการณ์ดังกล่าวเกิดขึ้นเพราะ Y2K แต่ความจริงแล้ว ประเทศรัสเซียจงใจยิงขีปนาวุธเข้าใส่ประเทศเชชเนีย เนื่องจากความขัดแย้งในภูมิภาค
อย่างไรก็ตาม มีผู้คนจำนวนหนึ่งคิดว่าปัญหานี้เป็นจุดกำเนิดของวันสิ้นโลก และการตั้งลัทธิบูชาวันสิ้นโลกขึ้นมา แต่เมื่อทุกอย่างกลับสู่ปกติ ทุกฝ่ายต่างกลับไปทำงานและใช้ชีวิตตามปกติ ผู้คนที่คิดว่า Y2K เป็นวันสิ้นโลกก็ต้องกลับไปดำเนินชีวิตต่ออย่างเขิน ๆ
เทคโนโลยีสมัยก่อนถือว่ามีความสามารถที่จำกัดอยู่จริง ๆ ครับ ใครจะไปคิดว่าเรื่องเล็กน้อยอย่างทำให้ปฏิทินแสดงแค่เลข 2 หลักจะสร้างผลกระทบไปทั่วโลกได้ขนาดนี้ เหตุการณ์นี้ถือว่าเก่าพอสมควร เด็กรุ่นใหม่อาจไม่รู้ แต่ก็ต้องนับถือใจผู้ใหญ่รุ่นคุณพ่อคุณแม่ที่ผ่านช่วงเวลานั้นมาได้ เพราะขณะนั้นเป็นช่วงที่ปัญหารุมเร้าโลกมากจริง ๆ นับจากวิกฤตเศรษฐกิจโลกและวิกฤตต้มยำกุ้ง
