ช่วงประมาณปีก่อน เว็บไซด์ Kotaku ได้พูดถึงสาเหตุที่เกมอาร์เคดและร้านตู้เกมต่าง ๆ ยังคงอยู่ได้ในปัจจุบัน ในขณะที่ประเทศอื่น ๆ ล้วนล้มหายตายจากไปนานแสนนานแล้ว แต่ในญี่ปุ่นเองก็ยังคงอยู่ได้ และก็ยังมีลูกค้าและผู้เล่นที่ยังคงแวะเวียนเข้ามาอย่างต่อเนื่อง
โดยคร่าว ๆ แล้วปัจจุบันนี้น่าจะเหลือร้านเกมอาร์เคดอยู่ในประเทศญี่ปุ่นประมาณ 3,000 – 4,000 กว่าแห่งทั่วประเทศญี่ปุ่น (ตัวเลขคร่าวๆจากบทความในปี 2017 อยู่ที่ประมาณ 4,800 แห่ง แต่ปัจจุบันนี้น่าจะลดน้อยลงไปมากกว่านั้นแล้ว) แต่แม้จำนวนจะเหลือน้อยลงไปทุกวัน ร้านเกมตู้ในญี่ปุ่นก็ยังคงสามารถประคองตัวอยู่ได้จนทุกวันนี้
แต่แม้ทุกวันนี้ร้านเกมตู้หลายร้านจะทยอยปิดตัวกันไปเรื่อย เราก็ยังได้เห็นเกมอาร์เคดหลายเกมเปิดตัวมาให้เล่นกันอยู่เสมอ จนผู้เขียนเองก็แอบอิจฉาคนญี่ปุ่นกันอยู่ตามวาระ เช่น Fate Grand Order Arcade หรืออย่างเกมต่อสู้หลาย ๆ เกมที่ยังมีผู้เล่นยึดมั่นเล่นกันอยู่อย่างเหนียวแน่น เช่น Street Fighter III 3rd Strike ที่ยังมีผู้เล่นจากในประเทศ และต่างประเทศแวะเวียนมาประลองฝีมือกันอยู่เสมอ
Fate Grand Order Arcade เกมขวัญใจนักเปิดกาชาที่เพิ่งเปิดให้บริการในญี่ปุ่น
แม้ตัวบทความจะค่อนข้างเก่าแต่ผู้เขียนเห็นว่ามีหลายอย่างที่น่าสนใจที่ควรพูดถึง เรามาดูกันดีกว่าว่าเพราะสาเหตุใดที่ทำให้ร้านเกมตู้ในญี่ปุ่นยังคงยืนหยัดมาได้จนทุกวันนี้ครับ
ร้านเกมตู้ส่วนใหญ่มีเจ้าของเป็นบริษัทเกม
ฟังดูบ้าบอแต่นี่คือสาเหตุหลัก ๆ ที่ร้านเกมอาร์เคดยังคงมีชีวิตอยู่ในญี่ปุ่นมาจนทุกวันนี้ ไม่ว่าจะ Sega, Bandai Namco, Taito หรือ Konami ต่างก็มีร้านเกมตู้เป็นของตัวเองทั้งสิ้น ซึ่งก็แน่นอนแหละว่าถ้าทำเกมมาแล้วหาที่ลงติดตั้งไม่ได้จะทำไปให้เหนื่อยทำไม มันก็ต้องมีร้านเกมตู้ของตัวเองไว้ลงติดตั้งเป็นพื้นฐานอยู่แล้ว แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าร้านของตัวเองก็จะลงแต่เกมของตัวเอง ร้านเครือของ Sega ก็จะมีเกมของ Bandai Namco ติดตั้งอยู่ด้วยเป็นเรื่องปกติ แต่ก็มีสัดส่วนการติดตั้ง ที่ลดหลั่นกันไป ด้วยการพึ่งพากันระหว่างค่ายเกมกับผู้พัฒนา มีการทำการตลาดเพื่อเรียกลูกค้าให้มาใช้บริการและอื่น ๆ ที่ไม่เหมือนกับในตลาดประเทศอื่น ที่จะเน้นไปที่การหาช่องทางวางจำหน่ายลงในเครื่อง PC หรือคอนโซล แต่สำหรับที่ญี่ปุ่นก็จะมีการวางแผนสำหรับเกมเวอร์ชั่นอาร์เคดด้วย
ร้าน Taito Station จัดเป็นร้านใหญ่ของค่าย Taito ค่ายเกมเก่าแก่ของญี่ปุ่นที่เน้นไปที่การพัฒนาเกมอาร์เคดจนถึงปัจจุบัน
ร้านเกมอาร์เคดในญี่ปุ่นเป็นจุดนัดพบในพื้นที่สำคัญของญี่ปุ่น
ถ้าคุณผู้อ่านเกมเมอร์ที่มีโอกาสได้ไปเยือนประเทศญี่ปุ่น จะเห็นว่าร้านเกมอาร์เคดนั้นหาได้ง่ายมาก โดยเฉพาะในจังหวัดโตเกียวหรือโอซาก้า ที่จะมีอยู่ใกล้ทุกสถานีรถไฟเลยทีเดียว เรียกว่าเป็นพื้นที่นัดพบที่พบเจอกันได้ง่ายถ้านึกอะไรไม่ออก เพราะร้านเกมตู้ก็มักจะเป็นตึกที่ค่อนข้างโดดเด่นหรือสังเกตได้ง่ายอยู่แล้ว แถมยังเหมาะมากเวลาที่จะรอใครสักคนที่นั้น เพราะสามารถหลบมุมเข้าไปเล่นเกมด้านในสักเกมสองเกม แล้วออกมารอคนที่นัดไว้ก็ได้เช่นกัน
และร้านเกมในแต่ละถิ่นละที่ก็จะมีจุดเด่นแตกต่างกันออกไป อย่างบางร้านก็มีผู้เล่นเกมแนวหนึ่งรวมตัวกันเยอะเป็นพิเศษ และร้านเกมบางร้านก็หลอมรวมกับพื้นที่นั้น ๆ แบบแยกกันแทบไม่ออก อย่างเช่นในบางพื้นที่ ที่ร้านค้าบางร้านจะมีมุมเกมตู้เก่า ๆ ให้เราได้เข้าไปสัมผัสกันอยู่ ซึ่งเป็นสิ่งที่อาจจะหาได้ยากในประเทศอื่น ๆ และมีความหลากหลายไม่เหมือนใคร
ร้านเกมส่วนใหญ่มักจะมีความเตะตาและสังเกตได้ไม่ยาก เหมาะแก่การเป็นจุดนัดพบมาก
ร้านเกมตู้ที่ญี่ปุ่นมีการปรับเปลี่ยนไปตามเทรนด์
ตรงจุดนี้ถ้าใครที่ไม่ได้ไปเยือนตามร้านเกมตู้ก็อาจจะรู้สึกแปลกใจ แต่เชื่อเถอะว่ามันเกิดขึ้นจริง ในปี 2010 ที่มีสถิติว่ามีลูกค้าสูงวัยมาใช้บริการในร้านเกมตู้มากขึ้น ทางร้านหลายร้านจึงมีการปรับเปลี่ยนนำเกมที่ได้รับความนิยมในอดีตมาให้บริการเพื่อดึงดูดลูกค้าในช่วงนั้น
เกมแนวแข่งม้าที่ไม่มีที่ไหนในโลกสนใจ ก็มีที่ญี่ปุ่นเท่านั้นแหละที่ยังมีคนเล่นอยู่มากมาย
ประสบการณ์การเล่นบางอย่างหาได้จากการเล่นอาร์เคดเท่านั้น
ข้อนี้เราไม่ต้องบอกก็รู้ ว่าการเล่นเกมตู้ตามร้านตามห้างนั้นแตกต่างจากที่เราเล่นออนไลน์ในบ้านหรือร้านอินเตอร์เน็ตแบบคนละโลก สำหรับผู้เขียนที่เคยได้สัมผัสมา มันเป็นสิ่งที่ไม่สามารถหามาทดแทนได้ แม้จะมีโปรแกรม Emulator หรือเกมเวอร์ชั่นคอนโซลที่ทำให้เราสามารถเล่นกับเพื่อนแบบข้ามโลกได้ แต่การที่ได้เล่นได้สัมผัสในร้านเกมตู้จริง ๆ นั้นดีกว่ามาก เช่นเกมแนว Music Game หรือ Racing ที่ต้องเล่นในเวอร์ชั่นอาร์เคดเท่านั้น เพราะมันรวมถึงบรรยากาศรอบตัว เหล่ามิตรสหายและผู้คนที่มาเล่นด้วยกันหล่อหลอมขึ้นมาให้เกิดขึ้น แม้ในบ้านเราจะยังคงหาบรรยากาศเหล่านี้ได้บ้างในเกมบางแนว แต่กับเกมแนวต่อสู้นั้น ณ เวลานี้ ผู้เขียนคงกล้าพูดได้ว่าถ้าจะหาที่ ๆ มีบรรยากาศในการเล่นที่ดีและเข้มข้น ก็คงเหลือแค่ที่ประเทศญี่ปุ่นเท่านั้นแล้วครับ
บรรยากาศแบบนี้คงหาที่ไหนไม่ได้นอกจากที่ร้านเกมอาร์เคดเท่านั้น
สำหรับเพื่อน ๆ ผู้อ่านที่มีโอกาสได้ไปเที่ยวที่ญี่ปุ่น ผู้เขียนก็อยากจะให้ทุกคนได้ไปสัมผัสบรรยากาศเหล่านี้กันในร้านเกมอาร์เคดกันถ้ามีโอกาส แต่ก็ต้องระวังกันไว้เสียหน่อย เพราะร้านเกมตู้หลายร้านในญี่ปุ่นนั้นค่อนข้างจะมีมลภาวะสูงจากควันบุหรี่ทั้งหลาย เพราะในร้านเกมตู้นี่เป็นแค่ไม่กี่ที่ในญี่ปุ่นที่เปิดให้ลูกค้าสูบบุหรี่กันได้อย่างเสรี (แถมยังสูบไปเล่นไปกันได้อย่างหน้าตาเฉย ไม่เหมือนในประเทศอื่น) แต่ถ้าป้องกันตัวไปดีและอยากสัมผัสบรรยากาศแบบนี้ดูบ้าง ก็ควรจะไปลองกันสักครั้งถ้าคุณเป็นผู้ที่หลงใหลในบรรยากาศร้านเก่าแบบเก่า ๆ ที่หาไม่ได้จากที่ไหนในโลกครับ
